Strona:PL Stanisław Brzozowski - Pamiętnik.djvu/107

Ta strona została skorygowana.

ważniejszy, najbardziej charakterystyczny jest najtrudniejszy do uchwycenia.



Czemkolwiekbądź jest świat, jakkolwiek bądź ma on być przez nas określony, trzeba pamiętać, że nasze najskrupulatniejsze, najmetodyczniej przestrzegane negacye, nie zmienią tego, że każde określenie, każda postawa jest i będzie:
1) Stanem historycznym pewnej zbiorowości ludzkiej;
2) Stanem etycznym pewnej indywidualności, i to zarówno w tem znaczeniu, że są one:
a) wynikiem pewnej przeszłości dziejowej, i
a1) wynikiem pewnego etycznego wytężenia, jak i w tem, że są one
b) podstawą dla dalszych historycznych działań;
b1) momentem określającym dalszy nasz rozwój etyczny.
W żadnym razie nie zmienimy i nie unikniemy tego, że gdy wplatamy w pasmo naszych rozumowań taki moment ontologiczny — wprowadzamy właściwie czynnik, działający w pewien sposób na nasze postępowanie historyczne i etyczne, ale pragniemy, aby sam rodzaj tego działania pozostał nierozwikłanym. Wydawca i komentator Blake’a — Ellis[1] określa głęboko materyę, jako »dark activity of the mind«.



  1. Ellis, wydawca i komentator Blake’a: mowa o książce The poetical works of William Blake edited and annotated by Edwin J. Ellis“. Wzmianka o nim powtarza się na str. 104.