Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie istnienia.djvu/143

Ta strona została przepisana.
DODATEK I.
TEORJA POJĘĆ.
Motto: Pojęciowość wogóle polega na tem, że pewne bydlęta „nalepiają“ te same znaczki na podobne przedmioty.
§ 1.

Zdefinjowanie pojęcia „pojęcie“ jest rzeczą bardzo trudną, a nawet na pierwszy rzut oka niemożliwą, ponieważ pojęcie definicji implikuje pojęcie pojęcia. Wydaje się to równie niemożliwem, jak określenie tego, czem jest jakość, pomijając jej definicję, jako elementu wielości trwania (IP), która jest właściwie omówieniem, a nie definicją istotną.
Jeśli pojęcie pojęcia nie da się określić w terminach poglądu (T) z uzupełnieniem go poglądem (M) w ten sposób, aby jak niewiadoma z równania, zostało ono w pewien sposób wyeliminowane przez podstawienia odpowiednie pojęć innych, już dostatecznie zdefinjowanych, będziemy musieli je „omówić“, podobnie jak pojęcie (X), którego nie możemy określić bez wprowadzenia pojęć: (IP), wielości (IPN) i wielości każdego (IP) samego dla siebie w jego (AT). Wtedy będziemy musieli uznać pojęcie wogóle za coś prostego, nie podlegającego definicji, podobnie jak jakość, którą możemy jedynie ukazać, a komuś, któryby danych (XN) nie posiadał, nie potrafilibyśmy nigdy pojęciowo dać znać o ich istocie. W ciągu dalszych rozważań niemożliwem będzie uniknięcie lekkiej choćby polemiki z poglądami przeciwnemi przedstawione! tu koncepcji. Różnice zaznaczę tylko ogólnikowo, nie wchodząc w szczegółową analizę tych poglądów.