Trzeba całych pokoleń estetyków, aby zbudować gmach taki.
Staraliśmy się przedstawić nasz system jako pewną próbę w tym kierunku. Nie powtarzając wszystkich twierdzeń damy tylko parę przykładów pojęć zasadniczych.
A więc pojęcie Formy, jako konstrukcyi; jakości — jako elementów wielości dzieła sztuki: elementów prostych — jakości prostych (dźwięków, barw), elementów złożonych (słów, działań) i t. d. Dalej idą pojęcia zasadnicze każdego z odłamów sztuki, a dalej zasadnicze twierdzenia.
Zbudować system takich pojęć, obowiązujących w całem państwie artystycznej twórczości, byłoby zadaniem ogólnej teoryi Sztuki.
Czy pomoże to komuś do zrozumienia i odczuwania dzieł poszczególnych?
Sądzimy, że w pewnych granicach tak, jakkolwiek praktyczne znaczenie takiego systemu musi być stosunkowo bardzo małe. Cel jest sam w sobie: osiągnięcie pewnych prawd, jak w każdej zresztą naukowej dziedzinie, o ile Estetyka ma być czemś w rodzaju nauki, a nie zbiorem interesujących i głębokich może dywagacyi na tle psychologji, historyi i nauk społecznych, lub zbiorem największych nonsensów, jakie umysł ludzki spłodził. Sztuki mogłoby nie być. Nie jest ona koniecznością, wynikającą z samego faktu Istnienia. Jednak jest. Musimy dążyć do tego, aby zba-
Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Szkice estetyczne.djvu/102
Ta strona została uwierzytelniona.