Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Szkice estetyczne.djvu/160

wraz z dodatkami o teoryi pojęć i filozoficznych podstawach teoryi sztuki, dokonaliśmy, według naszego mniemania, czegoś podobnego, jednak długo jeszcze z pewnością rzecz ta pozostanie nieznana publiczności. Postaramy się w sposób bardzo ogólnikowy skrytykować filozoficzne poglądy twórcy pojęcia „wielości rzeczywistości“, o ile będzie to możliwe bez zbyt szczegółowego wprowadzenia czytelnika w nasz własny system.
 Przedewszystkiem musimy zaznaczyć, że teorya filozoficzna Sztuki, jakkolwiek en fin de compte zawsze niezbędna, dałaby się pominąć milczeniem między dwoma estetykami, którzyby zgodzili się uznać Formę za istotę Sztuki. Czy przyczynę twórczości nazwiemy chęcią „upojenia się formą“, czy też odmówimy określenia jej źródeł z powodu skomplikowania problemu (jak to czyni obecnie Chwistek), czy określimy ją jako „potrzebę fizycznego kształtowania“, pierwotną jak potrzeba jedzenia i rozmnażania się (August Zamoyski) czy też potrzebę „wyrażenia w konstrukcyach formalnych bezpośrednio danej jedności osobowości, czyli uczucia metafizycznego“ (ja), będzie to wszystko jedno, o ile dalej będziemy mówić o Formie t. j. o konstrukcyi jako takiej, starając się wyeliminować wszystko, co jest jej obce, poza obręb dyskusyi. Jakkolwiek trzeba zauważyć, że Chwistek zrobił w tym kierunku postęp zasadniczy, pojęcie Formy nie jest u niego zupełnie jasno zdefiniowane. Przy-