Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Szkice estetyczne.djvu/64

przezwyciężenia przeszkodą? Granicy więc, gdzie się zaczyna literatura, a gdzie się kończy absolutnie nie można przeprowadzić.
 Ważnem jest to czy obraz jest Czystą Formą, czy nie, a następnie jakiego gatunku Czystą Formą. Czy jest koniecznym wynikiem osobistego rozwoju artysty, czy też stekiem naleciałości i wpływów, czy jest objawem szczerym, czy też wynikiem zimnej kalkulacyi.
 Dla rozstrzygnięcia tych problemów nie ma żadnych przyrządów mierniczych, nie ma objektywnych kryteryów.
 Co do samego określenia dążenia danego artysty do Czystej Formy podaliśmy jedno kryterym: dążenie do płaskości. Jednak i to nie jest bezwzględne. Mogą być rzeczy płaskje jak deska i nie mające żadnych kompozycyjnych i kolorystycznych zalet.
 Jednak jest możliwość wypadku, w którym na płaszczyźnie mogą być rzuty abstrakcyjnych kształtów, imitujące przestrzeń trój-wymiarową, bez implikowania odbicia takiej, lub innej, kombinacyi przedmiotów świata zewnętrznego. Jest to wypadek specyalny i rzadki. Trzeba, aby na to złożyły się bardzo szczególne dane artysty, żeby, konstruując wypełnienie płaszczyzny, posługiwał się imitowaniem trój-wymiarowości, głębi, nie dając w wyniku ostatecznym imitacyi jakiejś grupy przedmiotów realnych, jako takich przedstawio-