Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Szkice estetyczne.djvu/95

mówił potem o Absolucie, ze swego subjektywnego punktu widzenia, a to ostatnie jest zupełnie niedopuszczalne. Dlatego musieliśmy podkreślić rzeczy same przez się zrozumiałe, aby ukazać gdzie leży jądro nieporozumień.
 Różnica między Pięknem, a alkoholem polega tylko na tem, że alkohol, jakkolwiek pije się go dla wesołości, wzbudza czasem coś wręcz przeciwnego, a Piękno o ile raz pojętem zostało, wzbudza zawsze to samo: potęguje poczucie jedności osobowości, a jako drugorzędny skutek potęguje wszystko to, co jest treścią psychiczną danego osobnika.
 Ale mimo to, że dzieła sztuki pobudzają nas do bezpośredniego przeżywania tajemnicy Istnienia, same przez się nie są niczem absolutnem: zależne są od indywiduum, podlegają przypadkowości istotnej, czyli zasadzie Tożsamości Faktycznej Poszczególnej. Raz na całą Nieskończoność Istnienia dane „to“ jest takiem właśnie i nigdy, przez całą Wieczność się nie powtórzy. To musimy przyjąć, mimo pozornie ścisłej powtarzalności we Wszechświecie i całej sprawdzalności praw fizycznych, które opierają się tylko na przybliżeniu, na stosunku prawd względnie absolutnych do rzeczywistości, na zasadzie teoryi wielkich liczb. Im dany układ hypotetyczny lub rzeczywisty, większy jest, lub mniejszy, zaczynając od pewnej granicy, którą jesteśmy my sami, tem dokładniejsze jest przybli-