Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Teatr.djvu/119

od niczego niezależną, i tę właśnie ich konstrukcyjność nazywam Czystą Formą.
 Pojęcie Czystej Formy jest pojęciem granicznem t. zn., że nigdy żadne dzieło nie może być okazem absolutnie Czystej Formy, ponieważ jest dziełem danego rzeczywistego indywiduum, a nie tworem jakiegoś niewyobrażalnego, abstrakcyjnego ducha. Uczucie metafizyczne, polaryzuje się w psychice danego osobnika, i stwarza sobie Formę zindywidualizowaną, przyczem treści uczuciowe i wyobrażeniowe przyjmują udział w jej powstawaniu i czynią ją w stworzonem już dziele nie czystą.
 Twórczość artystyczna nie jest rozumowem składaniem elementów w pewne całości tylko wynikiem bezpośrednio danej jedności naszego »ja«, które w akcie twórczym, poprzez uczucia i wyobrażenia życiowe, stwarza bezpośrednio konstrukcję formalną, również bezpośrednio jako taką działającą na widza, lub słuchacza, wywołując w nim spotęgowane uczucie jedności jego osobowości.
 Istotą jednak dzieła sztuki stworzonego nie są te właśnie »pierwiastki emocyonalne«, czyli uczucia i wyobrażenia życiowe, zanieczyszczające Czystą Formę, w abstrakcji tylko dającą się w dziele danem w czystości swej oddzielić, tylko konstrukcja formalna, wzbudzająca bezpośrednio metafizyczne uczucie, które zresztą może być obudzone również przez silne napięcia uczuć życiowych, filozoficzne rozmyślania, widoki natury, sny, lub jakiekolwiek, wykraczające poza codzienność zjawiska.
 Chodzi tylko o stosowny rozdział treści życiowych i czysto. artystycznych, które w każdem dziele Sztuki znajdować się muszą w różnych proporcjach.
 Jeśli w danem dziele przeważa treść życiowa na niekorzyść wartości formalnych, zaliczam je do realizmu i to z mego subjektywnego punktu widzenia.