Początki Leszna.
1. Ziemia Wschowska. Leszczyńscy. Przybycie Braci Czeskich do Polski. Przywilej erekcyjny. Protestantyzm w Polsce. Leszno się buduje i powiększa. Przywileje z lat 1555, 1561, 1579, 1580.
W południowo zachodniéj części Wielkiego Księstwa Poznańskiego, klinem w Szlązk się wdzierając, leży powiat wschowski, obejmujący 18 mil kwadratowych obszaru. Jestto po większéj części jednostajna równina, gdzieniegdzie tylko przeplatana to nizkiemi piasczystemi wzgórzami, mianowicie pod Osieczną i Wschową, to jeziorami obfitującemi w sumy, węgorze i sędacze, jak osieckiém, brenneńskiém, lgińskiém, to rozległemi i pięknemi łąkami jak pod Dębową Łęką, Olbrachcicami, Świdnicą, to wreszcie obszernymi, dziś już przerzedzonymi lasami, mianowicie pod Włoszakowicami, Osową i Rydzyną. Ziemia nie jest zbyt urodzajną, gdyż wedle bonitacyi z 385,907 morgów należy 192,924 do średniego, reszta do lekkiego gruntu.
Ziemię wschowską, zagrabione w XIV wieku przez chciwego Henryka, księcia żegańskiego, a odzyskaną przez Kaźmirza Wgo 1346 r. pokojem w Namysłowie, otaczała od zachodu