ckiemi t.j. czeskiém, helweckiém i luterskiém, a ich wyznanie przyjęli Jan Krotowski, Ian Tomicki, Jakób Ostroróg. Albert Marszewski i Rafał Leszczyński, kasztelan przemęcki[1] uczeń Hegendorfia w szkole Lubrańskich. Przedewszystkiém był ostatni gorliwym ich poplecznikiem. Nie wahał się on téż oddać Braciom Czeskim 1550 r. kościoła parañalnego w Lesznie ze wszystkimi funduszami. Zygmunt August zaś, któremu przedłożono apologią
wyznania Braci Czeskich, przyrzekł im zupełną swobodę religijną[2]
Gościnność ta przyciągała coraz więcej rodzin kacerskich z Niemiec do Leszna, mianowicie w drugiéj połowie XVI wieku, gdy ze wstąpieniem Filipa IIgo na tron hiszpański, z założeniem silnego jednością i bezwzględném posłuszeństwem dla stolicy apostolskiéj zakonu Jezuitów i z odrodzeniem się kościoła przez sobór trydencki, katolicyzm z odpornej walki z protestantyzmem przeszedł do zaczepnéj i rozwinąwszy niezmierną czynność we wszystkich krajach Europy, odzyskiwał, często przemocą, utracone pole. Polska zaś, odznaczająca się niezwykłą tolerancyą, nie doznała jeszcze za panowania Zygmunta Augusta skutków tej wielkiej katolickiéj reakcyi. Przeciwnie, protestantyzm ogarnął znaczna część szlachty polskiej, a sejm z r. 1562 uchwalił, aby każdy świecki trybunał bronił praw prześladowanych o religią obywateli.
W skutek coraz większego napływu Niemców do Leszna utworzyły się tutaj prócz katolickiéj gminy, zapewne bardzo nielicznéj, dwie gminy Braci Czeskich, polska i niemiecka. Pierwszym pastorem polskim był Jan Musonius, Polak z Łobżenicy,[3] niemieckim Baltazar Eichau ze Sprotawy na Szlązku 1555 r., pierwszym zaś seniorem Braci Czeskich w Wielkopolsce Jerzy Israel.
Fundując kościoły Braciom Czeskim we wszystkich swych posiadłościach, czuwali Leszczyńscy z wielką troskliwością nad
- ↑ Czarniecki nic wspomina w swym herbarzu w rzędzie kasztelanów przemęckich Rafała L.
- ↑ Węgierski IIO.
- ↑ Dziad jego był Jakób, mieszczanin łobżenicki, ojciec sprawował urząd rektora przy szkole w Łobżenicy. Potomkowie Jakóba czynni byli jako pastorowie czeskich i nauczyciele do XVIII w. od r. 1718—1739 był Joachim Grzegorz Musonius rektorem gimnazjum leszczyńskiego. Ziegler program z 1855.
