szczyńskich, Opaleńskich, Tomickich, wreszcie wstąpienie na tron Zygmunta III Wazy, który zupełnie oddany Jezuitom stał się narzędziem polityki reakcyjno-katolickiéj Habsburgów, występując na północy jako bezwzględny szermierz katolicyzmu. Naród polski stał się pod jego panowaniem ściśle katolickim.
Wśród takich okoliczności niechętnie spoglądano na główne siedlisko protestantyzmu w Wielkopolsce, Leszno. Ale pomimo, że także Bogusław Leszczyński, pan Leszna, ulegając ogólnemu prądowi, porzucił był protestantyzm, nie zmieniło się położenie Leszna, owszem Bogusław potwierdził wszelkie jego przywileje.
Natomiast ze strony biskupów poznańskich doznawali odtąd Leszczynianie prześladowania. Najprzód wystąpił przeciwko nim Floryan Czartoryski, biskup poznański, z żądaniem zwrotu kościoła parochialnego, zajętego przez Braci Czeskich. Bogusław stanowczo się temu sprzeciwił, dowodząc, że kościół ten dziad jego zbudował i dochodami opatrzywszy, oddał Braciom Czeskim, katolicy zaś mają swój kościół tuż obok zamku.[1] Ale próżne były jego przedstawienia, pomimo nawet że dochody katolickiego proboszcza o połowę podwyższył. Trybunał państwa przychylił się do żądania biskupa, tak że kalwini kościół przez siebie rozszerzony i wieżą zaopatrzony wraz z dziesięciną ze Strzyżewic i Grunowa musieli odstąpić katolikom, jako „pierwszym założycielom.”
Chcąc im tę stratę wynagrodzić, wydał Bogusław 16 Września 1652 r. przywiléj téj treści: Ponieważ wedle konstytucyi warszawskiéj Bracia Czescy kościół swój katolikom zwrócić musieli, przeto dozwala im Bogusław, powołując się na to, że wolne wykonywanie religii opiera się na prawie konfederacyi, wybudować na miejscu, zakupioném przez potomków Jerzego Adelta, mieszczanina i kuśnierza, nowy kościół z wieżami i dzwonami, także nowe mieszkania dla duchownych i sług kościelnych, które to zabudowania mają być wolne od wszelkich kontrybucyi, kwaterunków, podatków i danin składanych zamkowi, miastu i kościołowi katolickiemu, i wyjęte z pod sądownictwa zamkowego i miejskiego. Braciom Czeskim wolno wykonywać wszelkie do-
- ↑ Kościół ten zgorzał 24 Lipca 1707 r. i nie został więcéj odbudowany. Na miejscu jego znajduje się dziś Hôtel de Pologne, a w podwórzu wisi dotychczas obraz św. Barbary.
