Strona:PL Stefan Żeromski - Ludzie bezdomni 02.djvu/022

Judym nie stracił przytomności i nie spuścił oczu. Czekał jeszcze chwilę, czy mu wszechwładny agronom nie odpowie, a gdy się niczego nie doczekał, rzekł z całą delikatnością:
 — Tam, w twych czworakach panuje malarya. Przyczyniają się do tego w znacznej mierze... przyczyniają się do tego... zaprowadzone sadzawki...
 Plenipotentowi lica i oczy krwią zabiegły. Sadzawki były to jego ulubienice. Sam je wymyślił, zarybił i osiągał z nich dla majątku znaczny dochód. Ryby w ciągu całego roku szły na sprzedaż i do kuchni zakładu leczniczego, czyniąc już dużą pozycyę, a na przyszłość cała sprawa, prowadzona umiejętnie, miała stanąć jeszcze lepiej. Prócz tego lód, szlam i t. d.
 To też i wielkorządca i teraz nic nie rzekł, tylko błysnął oczami, a później przeszedł na inny temat w sposób zabójczo grzeczny.
 Taki wstęp nie zwiastował zgody, ani jakiegokolwiek kompromisu. Trzeba było wywierać nacisk. Do pani dziedziczki w kwestyi tak czysto folwarcznej droga prowadziła jedynie via plenipotent. Panny załamywały białe dłonie, ale nic poradzić nie mogły.
 Jesień nadchodziła.
 Po dżdżystych nocach stało nad łąkami i dolnym parkiem jakby błoto w przestworze. Gdy niem kto długo oddychał, uczuwał ból głowy i jakiś pulsujący szelest w żyłach. Wtedy również Judym zauważył, że i w zakładzie, około stawów było powietrze, jeżeli nie takie samo, to bardzo siostrzane. Liście, zlatujące z olbrzymich grabów i wierzb sypały się w stojące baseny wody i tam w niej gniły. Na powierzchni stawów