Strona:PL Steiner - Przygotowanie do nadzmysłowego poznania świata i przeznaczeń człowieka.djvu/32

żeniem zmysłowem wiąże się przedewszystkiem uczucie. Jedno wrażenie sprawia człowiekowi przyjemność, inne nieprzyjemność. Oto poruszenia jego wewnętrznego, dusznego życia. W swych uczuciach dotwarza człowiek drugi świat do tego, który nań z zewnątrz oddziaływa. Przybywa trzeci czynnik: wola. Przez nią człowiek reaguje na świat zewnętrzny. A przeto odbija on swą istotę wewnętrzną na świecie zewnętrznym. Dusza ludzka ujawnia się przez akty woli. Więc czyny ludzkie odróżniają się od zdarzeń zewnętrznej przyrody piętnem wewnętrznego życia. Tak występuje dusza człowieka jako jego własność wobec świata zewnętrznego. Otrzymuje on bodźce od zewnątrz, i według nich buduje swój własny świat. Cielesność staje się podstawą duszy.


III. DUCHOWE JESTESTWO CZŁOWIEKA.

 Nie tylko ciało warunkuje duszę ludzką. Człowiek nie przechodzi dowolnie czy bezcelowo od jednego wrażenia zmysłowego do innych: nie działa również pod wrażeniem jakichkolwiek podniet od zewnątrz, lub wywołanych przez wydarzenia jego własnego ciała. On myśli o swoich postrzeżeniach i czynach. Przez rozmyślania o postrzeżeniach osiąga poznanie rzeczy; przez rozważanie swych czynów wnosi między nie rozsądną łączność w swem życiu.