z jaką zmusiłeś mnie tyle razy abym szedł na ten wstrętny spacer do Granges, przez pola skropione gnojówką.
Przez miesiąc przeszło byłem dumny z tej zemsty; podoba mi się to w dziecku.
Namiętność ojca do folwarku w Claix i do rolnictwa przechodziła wszystko. Kazał robić wielkie meljoracje, ulepszenia, naprzykład skopać grunt, zryć na półtrzeciej stopy głęboko i znieść w jeden kąt wszystkie kamienie większe od jajka. Jan Vial, nasz stary ogrodnik, Parièrre, Mayousse, były żołnierz, wykonywali te prace za cenę oznaczoną od danej przestrzeni.
Ojciec opowiadał mi szeroko o swoich projektach, stał się typowym hreczkosiejem-południowcem.
Jest to rodzaj szaleństwa, który się często spotyka na południe od Ljonu i Tours; ta manja polega na kupowaniu gruntów, które dają jeden albo dwa od sta, wycofywanie w tym celu kapitałów ulokowanych na pięć lub sześć, a czasami na pożyczaniu na pięć procent, aby się zaokrąglić (specjalne wyrażenie), kupując grunty przynoszące dwa procent. Minister spraw wewnętrznych, który rozumiałby swoje zadania, podjąłby kampanję przeciw tej manji, która niweczy dobrobyt i cały przydział szczęścia zależący od pieniędzy, w dwudziestu departamentach na południe od Tours i Ljonu.
Ojciec mój był opłakanym przykładem tej manji, która czerpie swe źródło w skąpstwie, w pysze i w manji szlachectwa.
Manja ta, która zrujnowała radykalnie mego ojca i zredukowała moją schedę do trzeciej części posagu mojej matki, sprawiła mi wiele dobrego, około r. 1794.
Ale nim pójdę dalej, muszę załatwić się z historją mojej pierwszej komunji, przypadającą, o ile mi się zdaje, przed 21 lipca 1794.
