sobie mówić o miłości lub o przyjaźni (mniejsza o słowo) przez więcej niż czterdzieści dni, i która nie żąda od rzekomo zakochanego w niej mężczyzny, aby uświęcił sakramentem małżeństwa swoje uczucia.
— A jeżeli mężczyzna, który czuje przyjaźń dla młodej panny, jest już żonaty?
— Wówczas jest to okropny grzech cudzołóstwa, który stanowi najwyższą chlubę młodych ludzi, i który we Francji rozstrzyga o ich stanowisku. Ale podczas gdy młodzieniec porasta w chwałę, nieszczęśliwa cudzołożnica zmuszona jest żyć sama na wsi, najczęściej w nędzy; kiedy wchodzi do salonu, wszystkie kobiety oddalają się od niej ostentacyjnie: nawet te, które są równie występne jak ona. Życie jej na tym świecie jest okropne; że zaś serce jej napełnia się złością i nienawiścią, jest ona bardzo prawdopodobnie potępiona na tamtym; tak iż życie jej jest okropne na ziemi, po śmierci zaś czekają ją najstraszniejsze cierpienia.
Obraz ten wywarł widocznie głębokie wrażenie na młodej dziewczynie; poczem, po chwili, rzekła do siebie:
„Ale czy istnieje piekło? czy istnieje wiekuiste piekło, i czy Bóg byłby dobry, gdyby stworzył wiekuiste piekło? Ostatecznie bowiem, w chwili gdy się urodziłam, Bóg wiedział dobrze, że będę żyła naprzykład pięćdziesiąt lat, i że po tym upływie czasu będę potępiona na wieki. Czy nie lepiej było dać mi w tej chwili umrzeć? Gdy chodzi o głębię i śmiałość rozumowania, co za różnica między doktorem a księdzem! Ale trzeba mu odpowiedzieć, inaczej będzie myślał, że nie znajduję odpowiedzi“. I dodała tonem bardzo wzruszonym:
— Rozumiem dobrze; nie należy rozmawiać codziennie i z sympatją ani z człowiekiem żonatym ani z księdzem; ale jeżeli się czuje dla nich sympatję?...
Na te słowa, ksiądz Clement wydobył konwulsyjnym ruchem zegarek:
Strona:PL Stendhal - Lamiel.djvu/84
Ta strona została uwierzytelniona.