Strona:PL Stendhal - O miłości.djvu/115

Ta strona została przepisana.

wprzódy i co mi się wydało ładne, Leonora pobiła mnie na głowę. Powiadałem sobie później wychodząc: Ma słuszność, takie rzeczy muszą nadzwyczaj razić subtelną kobietę; jestto nieobyczajność uczucia. Raczej zniosłyby, jak retorzy bez smaku, nieco mdłości i chłodu. Ponieważ rzeczą, której kobiecie najbardziej trzeba się lękać u kochanka, jest fałsz, najdrobniejszy tedy, choćby najniewinniejsza nieszczerość niweczy w jednej chwili całe szczęście i pogrąża w nieufności.
Uczciwe kobiety mają odrazę do tego co gwałtowne i nieprzewidziane, a to są cechy namiętności; poza tem że gwałtowność rani ich skromność, bronią się.
Kiedy odruch zazdrości lub niesmaku sprowadzi chłód, można naogół spróbować słów zdolnych zrodzić owo upojenie sprzyjające mdłości i jeżeli, po paru wstępnych zdaniach, kochanek nie chybi sposobności oddania wiernie tego co dusza czuje, sprawi ukochanej żywą przyjemność. Błędem mężczyzn bywa to, że silą się na mówienie rzeczy, które im się wydają ładne, dowcipne, wzruszające; zamiast wyzwolić duszę ze światowego przymusu, aż do tego stopnia swobody i naturalności w którym się mówi poprostu to co się czuje w danej chwili. Jeśli kto ma tę odwagę, otrzyma natychmiast nagrodę w postaci pojednania.
Ta właśnie nagroda, równie szybka jak mimowolna, za przyjemność daną ukochanej istocie, stawia tę namiętność o tyle wyżej od innych.
Jeżeli istnieje doskonała naturalność, szczęście dwojga istot stapia się w jedno[1]. Na zasadzie sympatji oraz wielu innych praw naszej natury, jestto poprostu największe szczęście jakie może istnieć.
Nie jest bynajmniej łatwo określić znaczenie tego słowa naturalny, koniecznego warunku do szczęścia w miłości.

Nazywają naturalnem to, co nie odbiega od zwykłego sposobu

  1. Tak iż mieści się ściśle w tych samych uczynkach.