porcji w jakiej mogą ci wyrządzić bezpośrednią szkodę. Wolałbym aby moja żona, w przystępie gniewu, próbowała mnie pchnąć sztyletem raz do roku, niż aby mnie przyjmowała kwaśno co wieczór.
Wreszcie, między ludźmi którzy żyją razem, szczęście jest zaraźliwe.
Czy przyjaciółka twoja spędzi ranek — gdy ty byłeś na placu musztry lub w parlamencie — na malowaniu róży wedle pięknego dzieła Redouté, czy na czytaniu Szekspira, przyjemność jej będzie jednako niewinna; tylko, że z myślami jakie zaczerpnie ze swej róży, rychło cię znudzi za powrotem i tem bardziej będzie spragniona poszukać wieczór żywszych wrażeń. Przeciwnie, jeśli czytała Szekspira, jest równie zmęczona jak ty, miała tyleż przyjemności, i będzie szczęśliwsza z samotnej przechadzki pod ramię z tobą, niż z paradowania na najmodniejszym wieczorze. Przyjemności wielkiego świata nie istnieją dla kobiet szczęśliwych.
Nieucy są urodzonymi wrogami wykształcenia kobiet. Dziś zabawiają się z niemi, kochają się z niemi i są u nich w łaskach; cóżby się z nimi stało, gdyby kobiety zbrzydziły sobie bostona? Kiedy my wracamy z Ameryki lub Indyj, opaleni i nasiąkli na pół roku pewną rubasznością, co mogliby przeciwstawić naszym opowiadaniom, gdyby nie mieli tej repliki: „Ba! kobiety są po naszej stronie. Podczas gdy pan był w Nowym Yorku, zmieniono kolor kabrjoletów: modne są dziś czarne“. I my słuchamy z uwagą, bo ta wiedza jest użyteczna. Niejedna ładna kobieta ani spojrzy na nas, jeśli pojazd nasz będzie w złym guście.
Ciż sami głupcy, czujący się w obowiązku, z racji wyższości swojej płci, wiedzieć więcej niż kobiety, byliby zgubieni, gdyby kobietom zachciało się uczyć czegokolwiek. Trzydziestoletni głuptak powiada sobie, widząc na wsi u przyjaciela dwunastoletnie dziewczęta: „Oto będzie moje towarzystwo za dziesięć lat“. Można sobie wyobrazić jego zgorszenie i przerażenie, gdyby widział że się uczą czegoś pożytecznego.
Zamiast towarzystwa i rozmowy mężczyzn-bab, kobieta wy-
Strona:PL Stendhal - O miłości.djvu/226
Ta strona została przepisana.