Strona:PL Stendhal - O miłości.djvu/298

myśl ta może nie być prawdą dla tkliwej duszy, ale jest oczywistością dla większości mężczyzn, osobliwie dla chłodnych filozofów, którzy, w zakresie namiętności, żyją niemal wyłącznie ciekawością i miłością własną.
 Powiedziałem to wczoraj wieczór contessinie Fulwji, kiedyśmy się przechadzali po tarasie Isola-Bella, opodal wielkiej sosny. Odparła: „Nieszczęście odciska się w nas o wiele silniej niż rozkosz.
 „Pierwszą zaletą wszystkiego co ma nam dawać rozkosz, to mocne wstrząśnienie.
 „Czy nie możnaby rzec, iż, skoro życie samo składa się jedynie z wrażeń, powszechnym pędem wszystkich istot ludzkich jest uświadomienie własnego życia zapomocą najsilniejszych wrażeń? Mieszkańcy północy mają mało życia: dość spojrzeć na ich powolne ruchy. Dolce far niente Włochów, to rozkosz sycenia się wzruszeniami duszy, leżąc miękko na otomanie, rokosz niemożliwa gdy się ugania cały dzień na koniu lub w dorożce, jak Anglik lub Rosjanin. Ci ludzie umarliby na otomanie z nudów. Nie mają czemu przyglądać się w swoich duszach.
 „Miłość daje najsilniejsze wzruszenia; dowodem, iż w tych momentach zapalenia (jakby powiedział fizjolog), serce tworzy owe kojarzenia wrażeń, które zdają się tak niedorzeczne filozofom Helwecjuszowi, Bulionowi i innym. Kiedyś, Luizina, pamięta pan, wpadła do jeziora, przez to że ścigała wzrokiem liść lauru opadły z drzewa na Isola-Madre (wyspy Boromejskie). Biedna kobieta wyznała mi, że, któregoś dnia, rozmawiając z nią, kochanek oskubywał gałązkę lauru, mówiąc: „Twoje okrucieństwa i oszczerstwa twojej przyjaciółki nie pozwalają mi korzystać z życia i zdobyć nieco sławy“.
 „Dusza, która, pod wpływem jakiejś wielkiej namiętności, ambicji, gry, miłości, zazdrości, wojny, etc., poznała chwile lęku i bezmiar nieszczęścia, gardzi, przez niepojęty kaprys, spokojnem i sytem szczęściem. Pałacyk w malowniczem położeniu, dostatek, dobra żona, troje ładnych dzieci, mili i liczni przyjaciele, oto słaby zarys