Strona:PL Stendhal - Pamiętnik egotysty.djvu/114

Ta strona została skorygowana.

śladować. Ludzie dojrzali, jak mówi się w Grenobli, znajdowali go lekkim. To słowo wystarczy, aby pogrzebać reputację człowieka. Wujaszek, bardzo ultra, jak cała moja rodzina w r. 1815, wyemigrował nawet około r. 1792; otóż nigdy, za Ludwika XVIII, nie zdołał zostać radcą trybunału apelacyjnego w Grenobli, i to wówczas, kiedy zapychano ten trybunał łajdakami jak Faure etc., etc., oraz ludźmi, którzy się chełpili, że nigdy nie czytali ohydnego kodeksu cywilnego rewolucji. Wzamian za to, wujaszek miał dosłownie wszystkie ładne kobiety, które, około r. 1788, robiły z Grenobli jedno z najmilszych miast prowincji. Sławny Laclos, stary generał artylerji, którego poznałem w loży sztabu generalnego w Medjolanie i dla którego byłem uprzedzająco grzeczny z przyczyny Niebezpiecznych związków, dowiedziawszy się że jestem z Grenobli, rozczulił się.
Kiedy miałem jechać na politechnikę w listopadzie r. 1900, wujaszek wziął mnie na bok, aby mi dać dwa ludwiki, których nie wziąłem, co mu zapewne zrobiło przyjemność, bo zawsze miał dwa albo trzy mieszkania, a mało pieniędzy. Poczem, przybierając minę ojcowską, która mnie rozczuliła, bo miał cudowne wielkie oczy — z tych które zezują trochę przy najmniejszem wzruszeniu — rzekł:
— Mój chłopcze, masz się za tęgą głowę, jesteś nieznośnie zarozumiały z przyczyny swoich sukcesów w matematyce, ale to wszystko to jest nic. Dochodzi się w świecie do czegoś tylko przez kobiety. Otóż, ty jesteś brzydki, ale nie będą ci wymawiali nigdy twojej brzydoty, bo masz wyraz. Kochanki będą cię porzucały; otóż, pamiętaj sobie to: w chwili gdy się jest porzuconym, nic łatwiejszego niż ubrać się w jakąś śmieszność. Potem, w oczach innych pięknych pań, człowiek już jest w sam raz dobry na to aby go rzucić na śmietnik. W dwadzieścia cztery godzin po tem jak cię porzucono, wyznaj miłość innej kobiecie; w braku czego lepszego oświadcz się bodaj pokojówce.
Zaczem uściskał mnie, i wsiadłem do ljońskiej ekstrapoczty.