Strona:PL Szymanowski - Wychowawcza rola kultury muzycznej.djvu/11

 Tytuł niniejszej pracy określa dokładnie jej zakres, charakter i zasadniczą tendencję. Możliwe jest, że się mylę, jednak o ile mi wiadomo, dotychczas żaden z polskich pisarzy muzycznych nie ujął głębiej zagadnienia muzyki na płaszczyźnie społecznej: nikt nie pokusił się o ugruntowanie podstaw oraz określenie granic, kierunków i sposobu bezpośredniego jej oddziaływania nie pod kątem widzenia subjektywnej wrażliwości jednostki, lecz w olbrzymich wymiarach społecznego zapotrzebowania i nieuniknionej — dodatniej czy też ujemnej — uczuciowej reakcji mas na jej lotny, wnikliwy, wszechogarniający żywioł. Użyłem tu z rozmysłem tego słowa; istotnie muzyka jest dziś żywiołową siłą, przenikającą bez trudu w najgłębsze nawarstwienia ludności, zaspokajającą w najszerszym zakresie estetyczny głód mas, co jest tem bardziej godne uwagi, iż dzieje się to bez względu na jej istotną, estetyczną wartość, czyli prowadzi do zasadniczych nieporozumień i niepożądanych niejednokrotnie wyników. W istocie, daremnie poszukiwalibyśmy w dziedzinie innych sztuk pięknych tej powszechności i bezpośrednio-

3