czas wyznaczony schodzą; ztąd bywa, że częstokroć kilka dni przez tę opieszałość próżno upływa. Za dopełnieniem liczby, zasiadają zbrojni[1]. Duchowieństwo, które i tam ma prawo gospodarzyć, nakazuje milczenie. Potem król, albo przedniejszy z krajowych, a za nimi drudzy według wieku, godności, zasług wojennych, przymiotów wymowy, porządkiem głosy zabierając, sposobią umysły bardziej ważnością przyczyn, niżeli mocą rozkazów. Jeśli się zdanie nie podoba, odrzucają one powstającym gwarem; jeśli zaś do smaku, bija szablami po tarczach na znak zgody. Najszlachetniejszy to rodzaj zezwolenia, uzyskać orężna pochwałę.
XII. Wolno też na sejmie obwiniać złoczyńców i gardłem karać. Każdy występek właściwą kaźń odnosi. Zdrajców i zbiegów wieszają na drzewach[2], gnuśni-
- ↑ Ślady zbrojnego sejmowania Germanów przeszły w późniejszych wiekach do Franków, u których pod panowaniem Merowingów podobne zjazdy nazywały się les champs des Mars; pod Karolowingami les champs de Mai; potem: les Cours plenieres de Noel et Pâques; a nakoniec: les Etats Géneraux. Przodkowie nasi Scytowie mieli także obrady swoje zbrojno, jako to widzieć w opisie Klaudyana: „Consedere patres pellita Getarum curia.“ Sejmy też nasze konne zdają się mieć w sobie szczątek jakowyś starożytności germańskiej.
- ↑ Tak jednak, żeby nie zaraz się zadusili lub umarli, jako świadczy Grzegorz turoński o Rykulfie kleryku, w k. V roz. 50.
jako mamy w piśmie świętem Geneseos I, w wierszu 5, z tej przyczyny, że Bóg stworzył pierwej świat w sobie ciemny i niezgrabny, a dopiero potem światło wyprowadził. Factumque est vespere et mane dies unus.“ Gallowie i inni barbarzynicy, z upływem czasu a usunieniem sie narodów od gniazda stworzenia i pierwiastkowej religii, pofałszowały żródło prawdy, zostawując jej atoli niektóre ślady. Juliusz Cezar w k. VI rozd. 18 o nich powiada, „se omnes a Dite patre (bożek ciemności) prognatos praedicant, idque a Druidibus (duchowieństwo ich i prawodawcy) proditum dicunt. Ob eam causam spatia omnis temporis non numero dierum, sed noctium finiunt, et dies natales, et mensium et annorum initia sic observant, ut noctem dies subsequatur.“ Tej Gallów narodu celtyckiego równie z Germanami starożytności zostala pamięć w dawnym języku francuskim annuict, to jest tej nocy, czyli dziś. Ztąd wyszedł staroświecki wyraz w mowie prawniczej: „Comparoir dedans les nuicts.“ Widzieć toż samo in lege salica titulo 48: inter decem noctes. Titulo 50: in noctes quadraginta.
