Strona:PL Tadeusz Dołęga-Mostowicz - Kiwony.djvu/55

T. Dołęga-Mostowicz 54

Kiwony

POWIEŚĆ WSPÓŁCZESNA.

 Było już po dziesiątej, gdy wrócił do domu. W gruncie rzeczy był zadowolony z obrotu sprawy i pogwizdywał sobie pod nosem.
 — Jak się Piotr miewa — przywitał wesoło starego służącego.
 Ten jednak zamiast wziąć od niego kapelusz i laskę, pochylił się do ucha i szepnął:
 — Pani Bulkowska czeka.
 — Co? — przeraził się Józef — panna Bulkowska?
 — Nie, paniczu, pani, ciocia panicza.
 Domaszko skrzywił się:
 — Nie mógł jej Piotr poradzić, żeby jutro przyszła?
 — Mówiłam, ale uparła się, że pilna sprawa i że będzie czekała choćby do północy.
 Setki niepokojących myśli przebiegały mu pod czaszką, gdy wchodził do gabinetu.
 W kąciku na najskromniejszem krzesełku siedziała ciotka Michalina. Stara, zniszczona, przygnębiona, z oczyma opuchłemi od płaczu.
 — Co się stało, kochana ciociu? — serdecznie pocałował ja w rękę i przeprowadził do kanapy.
 — Józiu mój, Józiu — ocierała oczy.
 — Nieszczęście jakie?
 Zapłakała, a Józefowi ścisnęło się serce.
 — Chłopcze kochany, nie gniewaj się, że cię nachodzę, daruj starej ciotce, ale — Bóg mi świadkiem — musiałam.
 — Ciociu, ja bynajmniej nie gniewam się, niechże ciocia mówi.
 — Tylko obiecaj mi, że Natce słowa nie powiesz, boby się zabiła ze wstydu. Ona nic nie wie, że ja tu do ciebie po ratunek dla niej przyszłam.
 — Cóż jej się stało? — zaniepokoił się.
 — Zgrzeszyła nieszczęsna, zgrzeszyła... Dziecko... Boże, co za hańba, co za upokorzenie... panna z dzieckiem...
 Józef opadł bezsilnie na fotel. Z jego twarzy uciekła ostatnia kropla krwi, przed oczyma zamigotały iskierki.
 — Co ciocia mówi? — zarzęził — Natka?...
 — Boże, przebacz jej.
 — Ależ to można ratować! — zawołał nieswoim głosem.
 — Właśnie do ciebie, mój Józiu, ośmieliłam się zakołatać o ratunek. Długo wahałam się, długo powstrzymywałam się...
 — To źle! To bardzo źle — krzyknął — należało przyjść wcześniej. Im wcześniej tem lepiej!
 — Mój kochany chłopcze! — uśmiechnęła się doń rozpromieniona.
 — Od kiedy ciocia zauważyła, że ona jest w odmiennym stanie? — pytał gorączkowo.
 Ciotka Michalina szeroko otworzyła usta:
 — Natka?...
 — No przecież nie królowa Bona, tylko Natka.
 — Że niby w ciąży?
 — No sama ciotka mówiła!
 — Boże uchowaj. To już dawno skończyło się. Ona tylko ma dziecko.
 Józef przetarł czoło. Teraz dopiero poczuł, że cały zlany jest zimnym potem. O, idjoto! — myślał — przecież ona nie mogłaby tak prędko...
 Ciotka Michalina chlipiąc zaczęła opowiadać. Okazało się, że dziecko ma już ósmy rok. Winowajcą jest żołnierz niemiecki, ale Polak, z zawodu introligator. Zły los chciał, że podczas okupacji wyznaczono go im na kwaterę. Chłopak ładny, zgrabny i nawet porządny rzemieślnik, inteligentny, bo to już z fachu z książkami zawsze, a i szkołę skończył. Otóż, że to djabeł nie śpi między młodymi, Boże odpuść, doszło do grzechu. Obiecywał żenić się, ale akurat go wysłali na francuski front i popadł do niewoli, a później do Ameryki...
 — A cóż dziecko?.
 — A no synek. Kropla w kroplę wykapany ojciec. Cezary mu na imię. Nie ojcu, a synowi. Bo ojcu to Wojciech Cześniak, ale wiadomo syn, że nieślubny to ze wstydem trzeba było na nazwisko Natki zapisać.
 — Ale gdzie jest ten syn?
 — Gdzieżby, Józieńku, na wsi, na wychowaniu.
 — I nic mi wcześniej nie powiedziałyście! — zmarszczył brwi.
 — Jakże było mówić, hańba taka.
 — Ale ten Cześniak nie odezwał się?
 — Jakże, owszem. Toż mówię. Pisywał i z Francji i z Ameryki, a ot, teraz przysłał list, że źle mu się wiedzie, że chciałby wrócić do Polski i ożenić się z Natką i synowi dać nazwisko, tylko, że z czego będzie żył? Pyta się, czy jabym skąd nie pożyczyła na założenie introligatorni. Boże drogi! Sama przecież ledwie żyję. Za dziecko trzeba płacić i samym jeść, a ten złodziej Pruszkiewicz, co u niego hipotekę mam to po teraźniejszemu prawu grosze ledwie płaci. A Wojtek to pisze, że jak na szyfkartę wyda, to mu ledwie na parę dni pieniędzy starczy. Ale to uczciwy człowiek. On oddałby, tylko ja nie mam od kogo pożyczyć. A tu dziecko rośnie...
 — Czemuż ciocia wcześniej nie przyszła!? Oddawna załatwilibyśmy to. Cóż to ciocia ma mnie za obcego, czy co?
 — Józieńku, mój kochany, jabym dawno przyszła, ale Natka nie pozwala. Mówiła, że woli utopić się.
 — Natka jest głupia. Chętnie dam ile będzie potrzeba. Niech ciocia do niego napisze, żeby natychmiast przyjeżdżał. Chętnie dam. Nie jestem przecież skąpcem, a wy dla mnie najbliżsi. Dla kogo będę zbierał, dla obcych?
 Pani Michalina ocierała oczy:

(D. c. n.).