Strona:PL Taine - Historya literatury angielskiej 1.djvu/34

Ta strona została przepisana.
KSIĘGA I.
Początki.

ROZDZIAŁ I.
Saksonowie.

I.
Starodawna ojczyzna. — Ziemia, niebo, morze, klimat. — Nowa ojczyzna, — Kraj
mokry, grunt nieurodzajny. — Wpływ klimatu na charakter.

Ktokolwiek brzegiem morza opływa kraj znajdujący się pomiędzy Skaldą a Jutlandyą, spostrzedz musi przedewszystkiem, że najwybitniejszem jego znamieniem jest brak pochyłości. Bagniska, jałowizny, i niziny. Rzeki, nabrzmiałe i leniwe, wloką szlaki długich, czarniawych fal, a wody przepełniające ich koryta, prześwidrowują brzegi i w niejakiem od nich oddaleniu występują na powierzchnię w postaci stojących kałuż. W Holandyi grunt nie jest czém innem jak topniejącém błotem, nad które tu i ówdzie dobywa się cienka i krucha skorupa gliny, wyrzuconej przez rzekę i którą rzeka co chwila, zda się, ma zastąpić. W górze unoszą się chmury ciężkie, nasycone przez wieczne wyziewy, zwolna obracają swe sine cielska, czarnieją nagle roztapiają się w ulewne deszcze. Oprócz tego, mgła, podobna do dymów buchającego z kotłów, nieustannie czołga się po widnokręgu, a w taki sposób polewane rośliny bujają tłumnie. U zbiegu Jutlandyi z lądem grunt gliniasty, tłusty, okryty jest zielonością tak