Strona:PL Tarnowski-Szkice helweckie i Talia.djvu/098

Ta strona została przepisana.

zcałuje skowronek z konwalii spłakanej, nim poleci budzić orły, budzące słońce nieśmiertelne!... Nad łzy bogów i bogiń mityczne, łza przyjaźni… przy niej zbladła łza Diany, co mogła paść na czoło Endymiona!... Malarstwo, prócz poezji, najwięcej ma z łzą do czynienia, i w tem wielkie jego uzupełnienie!... że tylko wspomnę o łzie Zbawiciela, padającego pod krzyżem, Rafaela [1]), o łzach Matki Boskiej w jego boskim spasimo (Madryckim),[2] o Ecce homo, Guida [3][4]) o matkach bolesnych van Dyka czy Delaroche'a, - czy o świętym Piotrze, opłakującym swe zaparcie, tem arcydziele Ribbery [5][6]), gdzie starzec żałujący nie płacze, ale usty rozwartemi ryczy z rozpaczy i żalu; z źrenic ledwie kilka łez ciężkich, jak groch, ciepłych, jak krew, gorzkich, jak piołun, upadło na szatę zieloną i pomarszczoną szyję – a w pięści ściska klucz niebios zardzewiały – a płacze nie dla tego, że na piekło zasłużył, nie dlatego że skłamał, ale że Boga obraził!... Majestat żalu tam współzawodniczy z majestatem boleści!

Tu pozwolimy sobie, dla czytelników muzykalnych, pociągnąć mała paralelę pomiędzy pojęciem artystyczny nem tej chwili żalu, (którą zresztą każdy „człowiek” odczuł w głębi własnego serca). Wspomnieliśmy, jak tę chwilę płaczu św. Piotra pojął Ribera, [7] czysty przed-

  1. Rzym.
  2. Przypis własny Wikiźródeł Chodzi o obraz Rafaela Lo Spasimo di Sicilia, tłumaczone na Droga na kalwarię (Boleść sycylijska) patrz w Wikipedii, pochodzący z l. 1516-17, tj. okresu rzymskiego, ale obraz ten znajduje się w Muzeum Prado, w Madrycie, zatem nie może chodzić o wcześniej wspominany obraz przedstawiający padającego pod krzyżem w Rzymie, mimo tematyki.
  3. Drezno.
  4. Przypis własny Wikiźródeł Obraz Guido Rei'ego Ecce Homo w Wikipaintings.
  5. Lipsk.
  6. Przypis własny Wikiźródeł Obraz Ribery Zaparcie się św. Piotra w Wikimedia Commons, z Galleria Nazionale d’Arte Antica in Palazzo Corsini w Rzymie nie odpowiada opisowi autora, więc to nie o niego chodzi. Być może o obraz Ribery Pokutujący św. Piotr?
  7. Przypis własny Wikiźródeł Patrz artykuł Jusepe de Ribera w Wikipedii.