ku; ale po śmierci nie miała spokoju, dopóki przez niedzielaka (Sonntagskind) nie wskazała tego mężowi, i dopóki ten nie odszukał opłatka i nie odniósł do kościoła. (Mikołajki).
Jeżeli strzelec raz wystrzelił do takiego opłatka, może już później rozkazywać: „Zając tu” i zjawia się wnet zając i pada pod strzałem. (Olsztynek). Pewien kłusownik miał strzelbę, z której nigdy nie chybiał, ale nikomu nie chciał jej dać do ręki. Gdy razu pewnego na polowaniu się zdrzemnął, wziął ją towarzysz jego i zaczął brać na cel. Ale jakże był zdumiony, gdy spostrzegł chłopca w czerwonej czapce, trzymającego mu zająca przed wylotem lufy. (Wielbark). Niektórzy noszą opłatek z innemi jeszcze rzeczami w kolbie strzelby, ażeby pewniej trafiać do celu. (Wielbark).
Czarownice używają opłatka do „obsypki” (patrz niżej). Już Pisański powiada: Złość straszliwa niejednego już doprowadziła do tego, że z otrzymanego przy komunji opłatka zrobił bezbożny użytek.
Kto po przyjęciu komunji trzaśnie za ołtarzem z bata (który w tym celu trzyma pod połą na pogotowiu) i natychmiast gu znów schowa, ten odtąd może czarować. (Olsztynek).
Wielu poszukuje wosku z kościoła, zwłaszcza zaś wosku ściekającego z kościelnych świeczników, gdyż uważają go za skuteczny środek przeciwko padaczce[1].
Chorzy na oczy ofiarowują do kościoła świece woskowe, upatrują bowiem przesądnie jakiś tajemniczy związek pomiędzy światłem oczu i światłem jarzęcym[2],
Ewangielja św. Jana, powiada Pisański[3], ma o wiele wznioślejsze przeznaczenie niż służyć przesądowi, według które go ma być za jej pośrednictwem wypędzana febra, albo jeżeli do tego będzie jeszcze użyty klucz dziedziczny, wykrywana kradzież. Biblja wszakże i teraz jeszcze często bywa do podobnych celów używana (Patrz niżej).
Jest we zwyczaju kłaść noworodkowi śpiewnik pod głowę, ażeby nie przyszedł djabeł, nie zabrał dziecka i nie położył do kołyski podrzutka na jego miejsce[4].
- ↑ Töppen w N. Pr. Prov.-Bl. 1846, tom II, str. 471 (
jest to odniesienie do królewieckiego czasopisma Neue Preussische Provinzial-Blätter).
- ↑ Hintz, str. 14.
- ↑ Nr. 24, § 16.
- ↑ Hintz, str. 74.
