Strona:PL Tukidydes - Historya wojny peloponneskiéj.djvu/305

dzącem jest żeby wysoko trzymający o sobie nie równał się innym, kiedy i niefortunnemu nie dopuszczone z nikim niedoli swej podzielać; ale jako w nieszczęściu nie usłyszym serdecznego słowa, w równej mierze niechaj się znosi aby i pomyślności doznający z wysoka spoglądali, albo niech każdy równą cząstkę zadzierzając jednakiej czci na odwzajm doznaje. Wiem przecież że ci takowi, i którzykolwiek w jakiejś rzeczy świetnością odznaczyli się, za życia swego uciążliwymi byli, mianowicie równym sobie, następnie i innym z którymi przestawali, atoli w późniejszych pokoleniach u niektórych uroszczenia do pokrewieństwa nawet nieistotne pozostawili, a z której byli ojczyzny, tej chlubienie się nie jako z obcych (jej) i występnych, ale jako z dzieci własnych a pięknych dzieł pozostawili sprawców. Do tego to ja godząc, i dla tych powodów w prywatném życiu okrzyczany, sprawy publiczne, zobaczcie, izali gorzej od kogobądź załatwiam. Otóż najpotężniejsze grody w Peloponnezie skojarzywszy wam bez wszelkiego niebezpieczeństwa i nakładu, Lakedaemończyków w jednym dniu przyparłem w Mantinei do walki o wszystko co posiadają; odkąd to acz przemógłszy w bitwie jeszcze i do teraz bezpiecznej otuchy nie odzyskali. A te to czyny moja młodość i nierozwaga jak ją mienią po za granice przyrodzenia zapędzająca się, przeciwko Peloponnezyan potędze i mowami odpowiedniemi spośredniczyła i zapałem ufność wdrożywszy wymogła. I teraz nie trwożcie się onej, ale dopóki i ja jeszcze tchnę jej pełną żwawością i Nikias za szczęśliwego uchodzi, skorzystajcie obficie z każdego z nas dwojga użyteczności. Owoż co do zbrojnej żeglugi do Sicylii to nie sądźcie naraz odmiennie, jakoby naprzeciw wielkiej (jakiejś) potędze odbyć się miała. Tłuszcze bo pomieszane zaludniają tam miasta, i łacne u nich ustaw przemiany i przyjmowania każdego co przybędzie. Toż jakby nie miał ojczyzny swojej, nikt tam dla tego powodu ani ku zasłonieniu swej osoby w rynsztunek się opatrza ani ubezpieczeń kraju przyjętemi u innych środki (nie opatrza); lecz cokolwiek albo słowem wymógłszy albo rokoszem od spólności zarwawszy mniema, iż z tém jeżeli poszwankuje, w obcej ziemi się osiedli, o tém tam tylko każdy myśli. To też nie podobna przypuścić aby takowa hałastra czy to rozsądnych przedstawień jednozgodnie słuchała czy do czynów oręża spólnie powstawała lecz szybko jak którym się zdarzy, jeżeli coś do serca im rzecze się, poddadzą się, zwłaszcza jeżeli w zakłóceniu żyją z sobą, jak nam donoszą. I zaprawdę i hoplitów ni u tamtych tylu znaleść ilu się przechwalają, ni reszta Greków wykazała tak ogromne ich zastępy jakie pojedyńcze jej szczepy u siebie wyliczają, ale ponajwiększej części kłamliwie podając ich (liczbę) Grecya zaledwo w tej oto wojnie dostatecznie uzbrojoną do boju wystąpiła. Rzeczy tedy w tamtych stronach, wedle tego co z zasłuchu miarkuję, w takiem oto albo dogodniejszem jeszcze dla nas położeniu zastaniem; barbarów bowiem mnogo mieć będziemy po sobie którzy przez nienawiść do Syrakazian rzucą się z nami razem na nich; i sprawy tutaj w miejscu nie będą nam przeszkadzać, jeżeli (tylko) jak przynależy uradzicie. Ojcowie bowiem nasi tych samych oto których teraz jak mówicie jako wrogów pozostawilibyśmy za sobą wypływając do Sicylii i nadto Meda jeszcze nieprzyjacielem mając (przecież) panowanie zdobyli, nie czém innem jak przewagą sił morskich górując. Zatem, jak teraz rzeczy stoją, nigdy mniej Peloponnezyanie niespodziewali się nam sprostać, więc chociaż też cale nie zbywa im na zuchwałości, to aby wtargnąć do naszej ziemi, nawet gdybyśmy nie wypłynęli, dostatkiem sił mają, ale flotą nie potrafiliby nam szkodzić; pozostanie nam bowiem jeszcze moc morska równoważąca ich wodne zastępy. Azatem dla jakiegoż słusznego powodu albo sami ociągać byśmy się mieli, albo czémże przed tamecznymi sprzymierzeńcy zastawiając się nie mielibyśmy ich posiłkować? ktorych obowiązkim jest, skorośmy ci przysięgą z nimi się związali,