Strona:PL Turgeniew - Ojcowie i dzieci.djvu/73

dzie, a panu powtarzam dzisiaj. Czyż nie tak, bracie?
 Mikołaj Piotrowicz skinął głową potwierdzająco, Bazarow tymczasem mówił.
 — Arystokracja, liberalizm, progres, principia, ileż tu, dalipan, słów cudzoziemskich i bezużytecznych! Nie bez kozery Rosjanom one niepotrzebne.
 — Cóż, podług pana, potrzebne dla nich? Słuchając pana, możnaby sądzić, iż my znajdujemy się poza ludzkością, poza prawami, które nią rządzą. Zlitujże się pan, toć logika dziejów wymaga...
 — Co nam po tej logice? My się obchodzimy i bez niej.
 — Jakto?
 — No tak. Pan, jak sądzę, nie potrzebujesz logiki na to, żeby włożyć kawałek chleba do ust, wtedy gdy jesteś głodny. Gdzie nam tam do tych abstrakcyj!
 Paweł Piotrowicz machnął rękami.
 — Teraz już nie pojmuję was wcale. Pan ubliżasz rosyjskiemu ludowi. Nie pojmuję, jak to można nie uznawać principiów, zasad! Cóż jest motorem waszej działalności?
 — Mówiłem już stryjaszkowi, — wtrącił Arkadjusz, — że my nie uznajemy powag, autorytetów.
 — Motorem naszej działalności jest to, co uważamy za pożyteczne, — odrzekł Bazarow. — W tych czasach najpożyteczniejszą rzeczą jest zaprzeczanie — my też przeczymy.
 — Wszystkiemu?
 — Wszystkiemu.
 — Jakto? nietylko sztuce, poezji... ale nawet... strach powiedzieć...