Strona:PL V Hugo Rok dziewięćdziesiąty trzeci.djvu/314

Ta strona została przepisana.

koma pułkami angielskiemi, czekała tylko znaku od margrabiego Lantenac’a, aby ich na ląd wysadzić. Wylądowanie to mogło wrócić zwycięztwo zbuntowanym rojalistom. Pitt wreszcie był złoczyńcą stanu; w polityce bywa zdrada, tak samo jak bywa sztylet w więzi trofeów orężnych. Pitt sztyletował Francyę, a zdradzał zarazem Anglię, kraj swój ojczysty; bo odbierać honor swej ojczyźnie, jest to ją zdradzać. Pod jego zarządem i przez niego Anglia wiodła wojnę punicką; szpiegowała, przemycała, kłamała. Nie wstydziła się niczego, ani łupieztwa, ani fałszerstwa. Poleciła wykupywać łój, którego cena doszła pięciu franków za funt. W Lille znaleziono, przy pewnym Angliku list Prigenta, agenta Pitta w Wandei, w którym pisano: „Nie trzeba żałować pieniędzy; spodziewamy się, że wyrabianie asygnaty odbywać się będzie ostrożnie; najwłaściwsi do tej operacyi są księża przebrani i kobiety. Posłać sześćdziesiąt tysięcy liwrów do Rouen, a pięćdziesiąt tysięcy do Caen.“ List ten odczytał Barrère w Ivonwencyi dnia 1-go sierpnia. Nikczemności te odpierał dzikiemi wybucham i Parrein, a później Carrier srogiemi szkaradami[1]. Republikanie z Metz i republikanie z południa żądali, by ich prowadzono przeciw buntownikom. Naznaczono dekretem utworzenie dwudziestu szterech kompanij pionierów, którym polecono palić płoty i ogrodzenia w Bocage[2]. Niesły-

  1. WysŁany do Nantes dla powściągnięcia niechętnych, przekroczył zakres danych sobie surowych poleceń i kazał mordować bez sądu wszystkich uwięzionych. Zgładził tym sposobem ze świata blizko 12,000 ludzi w Nantes, prócz tych, których dla opróżnienia więzień przepełnionych kazał wywozić na Loarę w statkach z dnem dającem się usunąć i tym sposobem po stu naraz topić. Zginął na rusztowaniu za te zbrodnie w grudniu 1794 r.
  2. Część Wandei, tak zwana wówczas od pokrywających ją licznych gajów, dziś nie istniejących; mieszkańcy tamtejsi wielki brali udział w wojnie domowej, będącej przedmiotem ni­niejszego opowiadania.