Strona:PL V Hugo Rok dziewięćdziesiąty trzeci.djvu/479

jest ocean? ogromną siłą straconą. Jakże głupią jest ziemia. Żeby też nie używać oceanu!
 — Znów marzysz.
 — Przeciwnie, mówię o rzeczywistości.
 I po chwili Gauvain dodał:
 — A kobieta? Co z niej uczynicie?
 Cimourdain odpowiedział:
 — To, czem jest. Sługę mężczyzny.
 — Tak, ale pod jednym warunkiem.
 — Jakim?
 — Że i mężczyzna będzie sługą kobiery.
 — Co ci się roi — zawołał Cimourdain — mężczyzna sługą! nigdy. Mężczyzna jest panem. Przyjmuj? jedno tylko królestwo: domowego ogniska. Mężczyzna jest królem u siebie w domu.
 — Zapewne, ale pod jednym warunkiem.
 — Jakim?
 — Że i kobieta będzie tam królową.
 — To jest chcesz dla mężczyzny i kobiety...
 — Równości.
 — Równości! Jak możesz o tem myśleć? Dwie te istoty są różne.
 — Powiedziałem równości. Nie powiedziałem tożsamości.
 Nastała chwila milczenia, niby pewien rozejm między tymi dwoma duchami, wymieniającymi błyskawice. Cimourdain je przerwał:
 — A dziecię! Komu je dasz?
 — Najprzód ojcu, który je płodzi, potem matce, która je rodzi, potem nauczycielowi, który je wychowuje, potem społeczności, która je hartuje, potem ojczyźnie, która jest wielką matką i wreszcie ludzkości, która jest najwyższą rodzicielką.
 — Nie mówisz o Bogu.
 — Każdy z tych stopni: ojciec, matka, nauczyciel, społeczność, ojczyzna i ludzkość, są szczeblami drabiny sięgającej do Boga.
 Cimourdain milczał, Gauvain mówił dalej: