Strona:PL Verne - Czarne Indye.pdf/59

— 51 —

regularnej eksploatacyi. W XI wieku, Wilhelm Zdobywca rozdzielał swym towarzyszom broni dochody z basenu Newcastle. W XIII wieku Henryk III wydał pozwolenie poszuki wania »węgla morskiego«, jak go nazywali. Wreszcie przy końcu tegoż wieku historya wspomina pokłady Szkocyi i Księstwa Walii.
 W tej to epoce właśnie przodkowie Szymona Ford zeszli do wnętrza ziemi kaledońskiej, by już nie wychodzić przez długie wieki. Przebywali tam ojcowie, syny, wnuki i prawnuki. Byli to prości robotnicy, pracowali jak galernicy nad wydobywaniem drogocennego opału. Zdaje się nawet, że węglarze—górnicy, byli prawdziwymi niewolnikami w tej epoce. W istocie w XVIII wieku ta opinia tak była ustaloną w Szkocyi, że podczas wojny pretendenta, zachodziła obawa, by dwadzieścia tysięcy górników w Newcastle nie podniosło buntu w celu odzyskania wolności, której, podług ich mniemania, nie posiadali.
 W każdym razie Szymon Ford był dumnym z tego, że należał do tej wielkiej rodziny górników szkockich. Pracował tam, gdzie i przodkowie jego używali oskarda, obcęgów, motyki i taczek. W trzydziestym roku życia został nadsztygarem w sztolni Dochart, najznaczniejszej ze wszystkich kopalni Aberfoyle. Kochał całą duszą rzemiosło swoje. Przez dłu-