Przedewszystkiem wyrazić muszę zdziwienie, dlaczego pan Nerwowy, który sam się do tego przyznaje, że nie jest lekarzem, jął się oceniać pracę treści czysto lekarskiej? Naturalną konsekwencyą tej niekompetencyi jest ujawnianie się na każdym kroku, w mowie będącej krytyki, nieznajomości najnowszych naukowych prac o nerwowości i wogóle nieznajomości podstaw elementarnych nauki, traktującej o przyczynach chorób (etiologii).
W broszurze mojej bowiem, zgodnie z badaczami, zajmującymi pierwszorzędne stanowisko w nauce (profesorowie Virchow, Krafft-Ebing, Moebius, Börger i inni) wyprowadzam wniosek, że pośród przyczyn, powodujących ogromne szerzenie się chorób nerwowych przeważną grają rolę: brak ideałów we współczesnych społeczeństwach, walka o byt, nadmierna praca umysłowa, wadliwość wychowania, bezwyznaniowość wreszcie. W związku z tem krytykuję zbyt pochopne popularyzowanie śród mas hypotez naukowych. Pan Nerwowy ostro mię za to gromi; co do mnie, nie przestaję twierdzić, że hypotezy naukowe doprowadzają często masy do nieuzasadnionych niczem wniosków, wywierających najzgubniejszy wpływ na ich społeczne i etyczne przekonania. W tym samym duchu odezwał się prof. Virchow na 50-tem zgromadzeniu lekarzy i przyrodników niemieckich, odbytem
