z wytworów najwyższej kultury społecznej; my bierzemy je ze sfery najgłębszego społecznego barbarzyństwa. Wychowanie Greka od wczesnej młodości czyniło zeń tak pod względem ciała jak i ducha przedmiot artystycznej kultury i artystycznej rozkoszy; współczesne wychowanie bezmyślne, przykrojone po największej części do przyszłego zarobkowania, daje nam głupie, ale zarazem dumne zadowolenie z naszego artystycznego niedołęstwa i za jego to sprawą szukamy źródła wszelkiej rozrywki artystycznej tylko zewnątrz nas, tak samo mniej więcej, jak rozpustnik szuka przelotnej rozkoszy miłosnej u nierządnicy. Grek był sam aktorem, śpiewakiem i tancerzem, a biorąc udział w przedstawieniu tragedyi, rozkoszował się samem dziełem sztuki i prawo doznawania tej rozkoszy słusznie uważał za nagrodę swej piękności i kultury; my każemy dla naszej rozrywki tresować pewną część znajdującego się przecież we wszystkich warstwach proletaryatu społecznego, któremu brudna próżność, żądza podobania się a w pewnych warunkach widoki szybkiego i obfitego zarobku każą zapełniać szeregi naszego personalu teatralnego. Gdy artysta Grek, prócz własnej rozkoszy z dzieła sztuki, znajdował nagrodę w powodzeniu i publicznem uznaniu, artysta
Strona:PL Wagner - Sztuka i rewolucya.pdf/69
Ta strona została przepisana.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/PL_Wagner_-_Sztuka_i_rewolucya.pdf/page69-810px-PL_Wagner_-_Sztuka_i_rewolucya.pdf.jpg)