Strona:PL Wagner - Sztuka i rewolucya.pdf/95

wszystkie sztuki pragnie połączyć w jednem dziele, w dramacie? Znieść on musi katusze wszystkich owych artystów razem.
 Twory jego stają się dziełem sztuki, dopiero gdy wchodzą w życie publiczne, a dla utworów sztuki dramatycznej jedyną areną tego życia jest teatr. Czemże są jednak w naszych czasach instytucye teatralne, rozporządzające współdziałaniem wszystkich owych działów sztuki? Przedsiębiorstwami przemysłowemi i to nawet tam, gdzie rządy lub monarchowie specyalnie je subwencyonują. Kierownictwo ich powierza się najczęściej ludziom, którzy wczoraj prowadzili spekulacye zbożowe, a jutro poświęcą swe gruntowne wiadomości operacyom w cukrze, o ile nie zdobyli wiadomości niezbędnych dla zrozumienia powołania teatru, pełniąc dyskretną służbę szambelanów lub inne funkcye podobne. Dopóki, zgodnie z panującym charakterem naszego życia publicznego, teatr pozostanie dla nas tylko polem dla obracania pieniędzmi w celu przysporzenia kapitałowi wielkich zysków a dyrektor zmuszony będzie traktować publiczność, jak sprytny handlarz, to zupełnie konsekwetnie kierownictwo instytucyi teatralnych, t. j. ich eksploatacyę powierzać się będzie ludziom obytym z tego rodzaju operacyami, prawdziwe