Strona:PL Waleria Marrené-Dwoista 018.jpg

 — A moja matka?
 — Ona towarzyszyć mu nie chciała.
 — Ależ w takim razie...
 Widziałem że w głowie jej zabłysła myśl nowa.
 — Nie — zawołała znowu jakby broniąc się przed nią — moja matka winną nie była.
 — Nie było tu winy, panno Stefanio, było nieszczęście. Twoja matka lękała się narazić małego dziecięcia na trudy niepewnej podróży. Miała matkę, rodzinę, która była wyjazdowi przeciwną...
 W siwych jej oczach zagrały blaski i jak błyskawica nagła rozświetliły twarz całą.
 — Mnie nicby nie wstrzymało!
 Był to okrzyk, wydobywający się z najtajniejszych głębin duszy, okrzyk ten zdumiał ją samą i pani Zofia opuściła książkę na kolana i wlepiła w nią wzrok ciekawy.
 Rumieniec wybił się na twarz Stefanii. Chwila zapału minęła szybko, spuściła oczy zawstydzona, a ja spoglądałem jeszcze na nią olśniony. Odkryła mi się w niej nowa istota, a była to ta której dotąd szukałem daremnie.
 Nastąpiło milczenie, którego nikt przerwać nie śmiał, aż wreszcie szepnęła głosem niepewnym:
 — Mów mi pan o moim ojcu.
 — Czytałaś pani list jego?
 — Ten list — odparła cicho, jakby się lękała dźwięku własnego głosu — zrobił na mnie dziwne wrażenie. Musiałam uwierzyć słowom pana. On przemawiał do mnie językiem niesłyszanym nigdy. Matki nie pamiętam, ojca nie znałam. Jestem sierotą. Czytając jego pismo pierwszy raz w życiu zapomniałam o tem. Nie mogłam się uspokoić, pragnęłam wiedzieć coś więcej. Walczyłam z sobą, biłam się z myślami, aż wreszcie napisałam do pana. Mów mi pan o nim.
 — Nigdy nie wyczerpię tego przedmiotu — zawołałem gorąco. — Ojciec twój był to jeden z tych rzadkich ludzi, całych odlanych ze szlachetnego kruszcu, bez żadnej przymieszki. Kochać i dobrze czynić było potrzebą jego serca. Pokonany nieprzyjaciel nie był już dla niego nieprzyjacielem. Nie był w stanie pamiętać uraz i krzywd, choć cierpiał