§ 275. Kto wynajmie towarową(?) łódź, zapłaci za nią 3 sze srebra dziennie.
§ 276. Kto wynajmie lekką łódź, zapłaci 2 ½ sze dziennie.
§ 277. Kto wynajmie łódź o 60 gur, zapłaci za nią dziennie ⅙ szekla er. (czyli 30 sze).
Zdaje się więc, że opłaty za wynajętą łódź podnoszono w miarę ciężaru, jaki wziąć i przewieść mogła.
Z szóstego zaś i z początku piątego wieku przed Chr. mamy i kontrakt dzierżawny i kilka kwitów potwierdzających odbiór czynszu za najem okrętu[1]. Dowiadujemy się z nich, że okręty wynajmowano na żeglugę dla przyjemności lub też dla przewożenia towarów jako to wełny i zboża. Nieco odmienne zadanie miał okręt, który w r. dziesiątym króla Nabonida (545) płynął w miesiącu Nizan Eufratem do miasta Sippary; wiózł on 3 woły i 24 owiec jako ofiary, które Szamaszowi i bogom Sippary królewicz ówczesny składał (Keilinschr. Bibl. IV, str. 240 nr. 35). Z wymienionych kwitów widzimy, że na schyłku nowobabilońskiego państwa pobierano znacznie wyższe opłaty za najem okrętów, niż w czasach króla Hammurabiego: za dzień jeden płacono 1 szekel (patrz Peiser l. c.), a w innych razach, co prawda nie wiemy za jak długi przeciąg czasu, wystawione kwity brzmią na 4 ½ i 15 szekli; ów królewicz zaś posyłający bogom ofiary zapłacił 1 ¼ szekli srebrem i załodze dał daktyl na drogę.
Paragrafy 236–238 postanawiają, że sternik, który wynająwszy okręt, z winy własnej spowoduje rozbicie lub uszkodzenie okrętu i zatonięcie towarów, jest zobowiązany do zupełnego odszkodowania; o ile zaś okręt uszkodził, ale go nie zatopił, przeciwnie uratował, płacił gotówką połowę wartości okrętu.
Najem przedmiotów nieruchomych.
W owych pięciu kolumnach tekstu, które Elamici w Susie wytarli, zawarte były między innemi niewątpliwie także przepisy dotyczące dzierżawy i najmu mieszkań. Szczęśliwym trafem w drobnych ułamkach, pochodzących z biblioteki króla Assurbanipala, który kodeks ów dla siebie kopiować kazał, przechował nam się jeden przepis, bardzo ważny i znamienny:
„Jeżeli najemca zapłaci właścicielowi domu pełną dzierżawę za rok, a właściciel zażąda od najemcy, by mu mieszkanie przed upły-
- ↑ Peiser, Babyl. Vertr. des Berl. Mus. str. 109, nr. 80 i Keilinschr. Bibl IV, str. 194 nr. 25, str. 249 nr. 35 i inne.
