Strona:PL Waszynski Laokryci.pdf/17

Wystąpił problem z korektą tej strony.

i uszkodzonych ułamkach odczytujemy dzisiaj tylko urywki królewskiego orędzia. We fragmencie, który nas tutaj obchodzi (l. c. Nr. 163 A. Col II.) król mówi do technitów: διοικείσ[θαι] δέ καί τά (scil. άμαρτήματα) κατά τό κοινοδίκιον ώσπερ συνέθεντο πρός ύμάς, όρκιξομένων τών δικαστών όν τρόπον καί έμπροσθεν. To zn.: „Przewinienia zaś rozpatrywane być mają według wspólnego prawa tak, jak się z wami zgodzili; sędziowie zaś przysięgę składać będą jako i poprzednio“. Tu więc znowu κοινοδίκιον ma znaczenie nie sądu, nie organizacyi, ale wspólnego prawa obowiązującego w tym razie mieszkańców miasta Pergamum i technitów Dionyzosa z Teos.
Rzecz jednakże nie rozstrzygnięta jeszcze temi dwiema inskrypcyami; prócz nich uwzględnić nam trzeba jeszcze napis znaleziony na Anafe, doryckiej wysepce morza Egejskiego, a wydany w Inscriptiones Insularum Maris Aegei (Berlin 1898) zeszyt III Nr. 254. (Michel Nr. 439). Treść jego to sojusz zawarty około r. 200 przed Chr. między związkiem miast kretyjskich a wyspą Anafe, przyznający m. i. i miastu i gruntom i świątyni Anafy prawo nienaruszalności ze strony Krety. Wiersz 17 i nstp. opiewają: „Gdyby zaś kto z Krety, na Anafe wylądowawszy, skrzywdził którego Anafijczyka czy to z miasta, czy ze świątyni, podpadnie karze i wobec miasta Anafy, według tego co powiedziano wyżej, i wobec κοινοδίκιον w wysokości 10-ciu talentów“. Tutaj κοινοδίκιον, na równej linii czy w przeciwieństwie poståwione do miasta Anafy i przyjmujące wpłaty, jest jakąś organizacyą, osobą prawniczą, a najpewniej jest trybunałem sądowym przez związek miast kretyjskich uznanym. Inskrypcya niniejsza postanawia przeto, że kto z Kretyjczyków targnąłby się na nienaruszalność Anafy, podpadnie grzywnie i wobec samejże Anafy i wobec kretyjskiego κοινοδίκιον, które ową nienaruszalność snać zagwarantowało. Tutaj więc τό κοινοδίκιον ma to znaczenie, jakie w tamtej inskrypcyi z Krety C. IG 2556 miało τό κοινόν δικαστήριον. Gdybyśmy więc mieli tylko owe dwie pierwsze inskrypcye, z Krety i Pergamum, powinnibyśmy dla naszych tekstów z Magdoli owo κοινοδίκιον bez wahania odrzucić. W drogę nam wchodzi jednakże napis z Anafy, w którym κοινοδίκιον najwyraźniej ma znaczenie trybunału sądowego.
Dlatego dopóki w Magdoli czy gdzieindziej z piasków Egiptu nie zostanie dobyty tekst dość wyraźnie czytelny, któryby dla Egiptu i jego greczyzny kwestyę sam najwyraźniej rozstrzygnął, dotąd musimy wahać się między uzupełnieniem na albo έπί τού κοινοδι(κίου), albo έπί τού κοινοδι(καστηρίιου) albo w końcu έπί τού κοινο(ύ) δι(καστηρίου). W dalszych wywodach swych będę dla uproszczenia mówił stale o o τό κοινό(ν) δι(καστήριον), chociaż, podreślam wyra