Strona:PL Waszynski Laokryci.pdf/24

Wystąpił problem z korektą tej strony.

dziestu), który bądź co bądź jak sama powiada, własnoręcznie komarsze oddała, (patrz str. 5) sprawa się toczy; podpada więc ona pod proces cywilny, strateg przekazuje ją laokrytom. Podobnie, jak już powyżej wykazałem (str. 13), wszystko co wiemy o przedmiotowej kompetencyi τού κοινο(ύ) δι(καστήριου), przemawia za tem, że kompetencya ta ograniczała się do spraw cywilnych.
A więc i czas, w jakim obiedwie instytucye sądowe istniały, i kompetencye rzeczowe, jakie miały, zbliża je do siebie. O sposobie, w jaki ten lub tamten sąd się organizował, o liczbie sędziów w tem lub tamtem kolegium, o ceremoniale i o toku rozpraw czy ustnym czy pisemnym przed laokrytami lub przed κοινό(ν) δι(καστήριου) nic dzisiaj nie wiemy.
Że w sądzie laokrytów zasiadali niewątpliwie wyłącznie Egipcyanie, wynika stąd, że sąd ten egipskiem rządził się prawem (Tor i Tebt V); jakiej narodowości byli sędziowie zasiadający w τό κοινό(ν) δι(καστήριου) i jakiem ono rządziło się prawem, tego na razie nie wiemy.
Pozostaje jeszcze jeden ważny moment do rozpatrzenia: kompetencya osobowa dwóch tych sądowych kolegiów. O laokrytach wiemy, że były to sądy egipskie w pierwszej linii dla egipskiej przeznaczone ludności. Wszyscy procesujący się między sobą Egipcyanie, (z wyjątkiem tych, którzy byli „ bezpośrednio związani z dochodami królewskimi“ patrz Tebt. V w 210/11 i 217—220) należeli pod juryzdykcye laokrytów. O κοινό(ν) δι(καστήριου) nie wiemy, było li ono przeznaczone dla Greków, czy dla Egipcyan? Co do niego nie mamy tak obfitego i jasnego dekretu jak w Tebt. V dla sądu laokrytów. Ale jest jeden na oko bardzo drobny szczegół, który dotychczas uszedł uwagi wszystkich, a z którego może nam się teraz uda wydobyć odpowiedź i wysnuć z niej nieprzewidziane a dość daleko sięgające wnioski i zdobyć wyniki. Porównajmy bliżej te dwa z tego samego dnia i roku pochodzące teksty z Magdoli, Mél. Nic. i Magd. 23. Przedmiot sprawy w obydwóch razach niemal ten sam; pozew o 20 io 24 drachmy. W Mél. Nie. występują z obydwóch stron Egipcyanie — strateg przekazuje sprawę laokrytom, i słusznie; w Magd. 23 powód Grek czy Macedończyk, pozwana Egipcyanka — strateg przeseła sprawę do κοινό(ν) δι(καστήριου). Stajemy przeto przed dwiema możliwościami; albo laokryci i τό κοινό(ν) δι(καστήριου) jest to instytucya jedna i ta sama, albo laokryci, jak wiadomo, to sąd egipski dla Egipcyan, a τό κοινό(ν) δι(καστήριου) to „sąd wspólny“ dla stron, z których jedna grecka, druga egipska, lub wogóle dla stron różnych narodowości. Za tą druga możliwością przemawia najpierw sama różnica w nazwie; dla czegóż byłby ten sam strateg Diofanes tego samego strateg przeseła