Strona:PL Witkowski Nowe odkrycia.pdf/10

Ta strona została przepisana.

Grecyi. Jednostki i miasta posyłały do Delf wspaniałe dary. Z czasem okazała się potrzeba wzniesienia osobnych budynków na pomieszczenie tych darów, bo skarbiec świątyni nie mógł ich już objąć. Powstał więc cały szereg małych świątyń, t. zw. „skarbców,“ podobnie jak w Olimpii. Jak tam, tak i tu, przesadzało się jedno miasto greckie nad drugie, by skarbiec jego wypadł jak najwspanialej. Dotychczas odkryto w Delfach cztery takie skarbce: skarbiec Ateńczyków, skarbiec Sykiończyków, skarbiec Syfnijczyków, mieszkańców niewielkiej wyspy, położonej na drodze między Atenami a Paros, i czwarty skarbiec, o którym niewiadomo jeszcze napewno, do kogo należał.
Na ścianach tych skarbców znaleziono napisy; wspomniane wyżej utwory literackie pokrywały zewnętrzną ścianę skarbca Ateńczyków. Są to wyłącznie pieśni, sławiące boga wyroczni, Apollina. Przedewszystkiem mamy tu pieśń do Apollina, t. zw. pean, napisany w strofach glykonejskich, znanych z ód Horacego. Autorem jego jest niejaki Aristonoos z Koryntu. Aristonoosa tego usiłowano identyfikować z poetą tegoż nazwiska, który żył za czasów Lysandra i napisał na cześć tego wodza, po jego zwycięztwie pod Aigospotamos, pean. Identyfikacya ta jest bardzo niepewną, bo pismo kamienia wskazuje, zdaniem znawców (Homolle’a i Pomtow’a), że napis pochodzi z III w. przed Chr., a z drugiej strony wiemy, że napis został wyryty za życia poety, gdyż na tymsamym kamieniu znajduje się dekret publiczny Delfijczyków, nadający poecie w nagrodę za uczczenie ich boga hymnem, rozmaite zaszczyty i przywileje, jak np. godność proxenosa, miejsce honorowe podczas uroczystości, prawo zasięgania przed innymi wyroczni i t. d. Treść tak tego, jak i innych hymnów, znalezionych w Delfach, jest konwencyonalna; wskazuje ona, że nietylko sztuka stworzyła sobie typy bóstw, lecz że i w poezyi religijnej powstały z czasem typy pieśni. Jako utwory literackie, nie mają te hymny prawie żadnej wartości; są one jednak bardzo ważnemi zabytkami dla historyi literatury, bo wypełniają dotkliwą lukę w historyi liryki greckiej kraju macierzystego, ucząc nas, że liryka religijna w III w. obracała się w kole konwencyonalnych formułek i stwierdzając na nowo, jak ważną rolę zawsze