Strona:PL Wrzesień - Lord Byron.djvu/10

przez elementy niższe, ograniczone, obłudne.
 Należy zapamiętać to stanowisko bajronowskie w stosunku do kultury, gdyż ono nam wyjaśni wiele rzeczy w dziełach i czynach Byrona; wolność rozumiał Byron nie jako pierwiastek polityczny, ale jako żywioł przyrodzony ducha ludzkiego, jako twórczą siłę natury. Dlatego kochał on ludy półcywilizowane, gdzie ideja wolności nie stała się paragrafem prawnym. Jest w tem pokrewieństwo z pomysłami Jana Jakóba Rousseau, z jego ideją powrotu do natury.
 Ponieważ we wszystkich zjawiskach świata kryje się utajona sprzeczność, więc też idealne, żywiołowe pomysły filozofa genewskiego przetworzyły się w pisaną konstytucyę francuzką; tę to sprzeczność czuł Byron — i ona była częściowo źródłem jego wewnętrznych sprzeczności. Okazało się bowiem, że indywiduum, jednostka ludzka — w imieniu której toczyła się cala ta walka, znalazła się nagle na nowo spętana tysiącem warunków nowego społeczeństwa.
 W imieniu jednostki Byron wystąpił do