Strona:PL Wyspiański - Hamlet.djvu/147

Ta strona została skorygowana.

tej roli honory a tylko zmieniono imię i zgrupowano go w jednej rodzinie z Poloniuszem.
I roli tej Laertesa przypadły w scenie śmierci rysy, które zupełnie już oczyszczają tę duszę i w obliczu śmierci równają ją z Hamletem.
Zastanawiającem wydaje mi się, że gdy w tej tragedyi Szekspira może i zgoła nie ma żadnego oddźwięku współczesnej wielkiej historyi i dziejów rzeczywistych, — któreby w tragedyi tej przecież się wydobyły, — — to właśnie równocześnie, gdy Szekspir dramat ten budował w latach 1601 — 1604 buduje się i rozgrywa na wielkim świecie: dramat i tragedya, równie wiele zagadek obejmująca, zagadek Hamleta godnych, — to: TRAGEDYA MOSKIEWSKA: Godunowa, Fiodora, Dymitra Samozwańca, nad którą unośi się Duch: Iwana Groźnego. Że to wielkie tło dramatyczne zdarzeń, dramat sam poprzedzające, maluje dwóch Tytanów, zmagających się jakoby w pojedynku ariostycznym, dwóch tytanów w pojedynku o władzę nad państwami dwoma: Batorego i Iwana. A potem w samym już przebiegu dramatu ta dziwna postać Fiodora, te dziwne wiadomośći o dorastającym Dymitrze, — o śmierci tegoż Dymitra, to znów o tegoż Dymitra ocaleniu, — to ciągle pojawianie się — Dymitra w coraz innej postaci, — te coraz dziwniejsze z rokiem każdym wieści i niepokój Godunowa; Godunow, który całą rolę Klaudyusza może w każdym wierszu uznać za swoją, — ten młody Fortynbras zbierający roty ochotnicze z różnych zakątków.... Norwegii, — te dziwne na niebie i ziemi zjawiska, zupełnie jak przed śmiercią wielkiego Juliusza, gdy Rzym u szczytu stał swojej potęgi, — ta obecność wielu Anglików z zamkniętem kole terenu ówczesnych wypadków w Moskwie i w Kremlu i relacye