Język ten uważam, i ja za drugimi, utworem Ducha całego Narodu, lecz nie wiem, czy się w pojęciu tego twierdzenia zgadzam zupełnie ze wszystkimi. Jest w każdym Narodzie pewien osobny Mysł językowy, do którego właściwe otrzymał w pojedyńczościach swoich narzędzia, odrębnie od innych miarkowane odrębnemi organzimami, odrębnie znowu i odrębnemi kształtowane przyczynami, po za sferą władztwa człowieczego działającemu Ten mysł samodzierczo w potoku pokoleń formuje ich mowę, wszakże modłę, podług któréj ją kształtuje, bierze od nich samych, bo z większéj lub mniejszéj duchów pojedyńczych samoistnéj ruchawości myślenia. Kędy to naprężenie czy szczęśliwością doskonałych organizmów, przez które duch jawi się na zewnątrz, jako w Grecyi, czy podbudzeniem jedno zewnętrznych pobudek, przez większą część narodu napięte, tam i czynność Ducha ogarniania i przenikania wszystkiego po własnéj narodowo-odrębnéj sile, podług właściwego sobie zapatrywania się na przedmioty myślenia, przeważna, tam z nią równocześnie i działalność Mysłu językowego samorodnie potężna, tam potężne wybijanie się oryginalnego piętna mowy. Nasz mysł językowy wziąwszy na razie modłę myślobra-
Strona:PL Xenofont - Ekonomik.djvu/16
Ta strona została przepisana.
