Strona:PL Xenofont - Ekonomik.djvu/43

Ta strona została przepisana.

uzupełnij, gdy już teraz, usłyszawszy coś powiedział, zdaje mi się iż dokładniej jak pierwej widzę, co należy czynić zarobkującemu. Jakże tedy? rzecze Sokrates; jeżeli wprzód powrócimy do tego cośmy już przeszli w rozmowie naszej, ażebyśmy, jeżeli tylko będziem mogli, starali się w ten sposób i resztę ze zgodą przebiedz? Toć, mówił Kritobulos, jako wspólnie używającym pieniędzy w końcu uczynić w zgodzie ich obrachunek, tak miłą jest i nam razem badającym porozumieć się względem tego, o czem rozmawiamy. Wszakże więc, rzekł Sokrates, postawiliśmy, iż sztuka zarządzania domem jest nazwą pewnej umiejętności, ta zaś umiejętność okazała się nam jako ta, przez którą mogą ludzie pomnażać swoje domy, dom znowu przedstawił się jako to samo co w ogóle własność, własnością nazwaliśmy co każdemu do życia jest pożyteczne, pożytecznem nakoniec znaleźliśmy wszystko, czegokolwiek ktoś umie użyć. Następnie osądziliśmy, iż ani podobną jest wyuczyć się wszystkich umiejętności, i razem z miastami potępiliśmy sztuki tak zwane rzemieślnicze, ponieważ i ciała zdają się nikczemnie, i duszom hart odbierają. Czego najjawniejszym powiedzieliśmy być dowodem, gdyby ktoś, przy wtargnieniu do kraju nieprzyjaciół, osobno rozsadziwszy rolników i rzemieślników potem zapytał, czy im podoba się bronić ojczyzny, czy porzuciwszy ziemię osieść wśród murów. Wtenczas mniemaliśmy, iż chodzący około roli zagłosowaliby za obroną, sztukmistrze zaś nie walczyliby, lecz do czego ukształceniem przywykli, siedzieliby, ani trudów ani niebezpieczeństw nie podejmując. Ogło-