Strona:PL Xenofont - Hippika i Hipparch.djvu/16

tu jeden stanowią, a jest jeszcze inny daleko donośniejszy znaczeniem, bo dotykający treści czyli istoty samegoż Ducha i jego wszechstronnego rozwoju, który zapoczęli dopiero na prawdę i w tak olbrzymich wraz poprowadzili rozmiarach Hellenowie, iż zasięgnęli wpływem przez cały świat starożytny, wieki średnie, ażże w nasze pokolenia i czasy. Jakoż pomijając dawniejsze czasy i oświaty, w którymkolwiek kto dziś zakresie umysłowości, czystéjli stósowanéj, czynnym być zapożąda, — jeżeli z pełną samowiedzą poruszać się pragnie, nie zdolen kroku postawić pewnego bez zaczepienia o ostatnie ogniwo, opuszczone przez Greków na polu jego zaciekań. Przedewszystkiém zaś tajemniczą mechanikę samegoż ducha ludzkości albo przedmiotową (przedsobną) jego działalność w Państwie, śledzić zapuszczający się przeświaczy o téj prawdzie, tak tam jaki tutaj, od cale niepoślednich już wstępnych robót helleńskich, dodzieła brać się przyniewolony. Ba! jeżeli własnemi wolno objawić przekonanie, to powiem — że tak w filozofii jak w nauce stanu, wszystkie już i w teoryi i w praktyce przebieżeli dziedziny Hellenowie, acz w miniaturowym rozkładzie; a my późniejsi, jedno na wielkie przestrzenie przetwarzamy lub zjszczamy w życiu