Strona:PL Xenofont - Hippika i Hipparch.djvu/37

Ta strona została przepisana.

słych w mięsa, kształtnych i dużych dobierze się koni. Chociaż niektóre w czasie rośnięcia wyradzają się, jednakowoż śmiało tym trybem doświadczać ich będziem; daleko więcéj bowiem z niekształtnych w udatne, niżeli z takowych w brzydkie się przemienia za czasem.
II. Jako wżdy źrebce wychowywać (ujeżdżać) należy, nie zda nam się opisywać. Albowiem wyznaczeni są wprawdzie po miastach do służby konnéj najsposobniejsi do tego dostatkami, a nie najszczuplejszy udział w zarządzie Miasta biorący; lecz daleko przyzwoitszą jest rzeczą dla obywatela kiedy młody, raczej o dobry układ własnego ciała dbać, toż jazdy na koniu się uczyć, albo jeżeli już zna ją, ćwiczyć się w niéj, niżeli urząd ujeżdżacza (masztalerza) pełnić; kiedy zaś w lata zajdzie, zarządowi domu, przyjaciołom, sprawom publicznym i wojennym się poświęcać, wolej niż około jarzmienia źrebców się zabawiać.
Owoż trzymający o ujeżdżaniu źrebców tak samo jak ja, wyprowadzi oczywiście źrebca swego z domu. Winien przecież jako gdy syna oddaje na naukę, czynić to spisawszy co umieć powinien źrebiec, kiedy go odbierać będzie. Będą to bowiem wskazówki, których się ujeżdżacz starannie trzymać będzie, żeby naznaczoną otrzymał nagrodę. Wszakże baczyć na to wypada, ażeby oddawano ujeżdżaczowi źrebca łagodnego, dostępnego i z człowiekiem chętnie przestającego. Tego w domu i ponajwiększéj części przez oprzątacza koni (koniarka) dokazać można, jeżeli tenże to opatrzeć potrafi, ażeby źrebiec tylko kiedy sam na sam jest uczuwał głód, pragnienie i niezadowolenie, pokarm zaś, napój i uwolnienie od tego co co mu przykre, od ludzi odbierał. Jeżeli się bowiem to sprawi, nie tylko lubionymi, ale i