Wiem o tem, że niełatwo napisać mowę pochwalną godną cnót Agezylaosa i sławy, a jednak trzeba się o to pokusić. Bo też niepięknieby się rzecz przedstawiała, gdyby z tego powodu, że był mężem dobrym aż do doskonałości, dlatego właśnie nawet mniej doskonałej nie dostąpił pochwały.
Otóż co do znakomitości jego rodu, czyż możnaby powiedzieć coś bardziej zaszczytnego i chwalebnego, niż to, że jeszcze dziś przez wymienianie przodków — i to nie zwyczajnych obywateli, lecz królów z królów, — wspomina się ilość pokoleń, począwszy od Heraklesa.[1] A nawet i z taką nie możnaby się o nich wyrażać przyganą, iż są wprawdzie królami, ale w ladajakiem państwie. Przeciwnie, jak ród ich w ich ojczyźnie jest najbardziej szanowany, tak też i ich państwo w całej Helladzie najsławniejsze; toteż nie nad drugorzędnej wartości obywatelami władają, lecz nad przodownikami mają przo-
- ↑ Według podania, zdobyli Dorowie około r. 1104 przed Chr. Peloponez pod wodzą trzech Heraklidów (potomków Heraklesa): Arystodemosa, Kresfontesa i Temenosa. — Arystodemos nie doczekał końca wyprawy; jego synowie, dwaj bliźniacy, Eurystenes i Prokles, objęli wspólnie rządy w Lakonji, a od nich wywodzą się oba królewskie rody w Sparcie, Eurystenidów i Proklidów. Od niepamiętnych więc czasów rządzili w Sparcie dwaj królowie.
Agezylaos objął rządy w 401 r. przed Chr.; drugim królem był Pauzaniasz, wnuk Pauzaniasza, zwycięzcy Persów pod Platejami (479 przed Chr.). Od r. 395/4 jest drugim królem Agezypolis. Agezylaos pochodzi z rodu Proklidów, a Herakles jest jego dwudziestym czwartym przodkiem z rzędu. Bardziej rozpowszechnione u historyków jest nazywanie Proklidów Eurypontydami, od imienia syna Proklesa, gdy tymczasem drugi królewski ród zwą Agiadami.
