Strona:PL Xenophon - Sympozjon oraz wybór z pism.djvu/157

Ta strona została przepisana.

niewolnicy i wiele miast zamieszkałych przez periojków;[1] z samych zaś Spartan nie mniej poległo w bitwie pod Leuktrami,[2] niż zostało przy życiu. Mimo to wszystko przecież zdołał ustrzec miasto, i to w dodatku nieobwarowane; nie wiódł na bój tam, gdzie nieprzyjaciel miał pod każdym względem przewagę, mocno jednak stawiał się ze swemi szykami tam, gdzie spodziewał się przewagi swych współobywateli. Sądził mianowicie, że, jeśliby wyszedł na równinę, okrążą go z wszech stron, natomiast dając pole w wąwozach i na wyniosłościach, miałby bezwzględną wyższość nad nieprzyjacielem.
Jakżeby można nie przyznać, że mądrem było jego postępowanie po odwrocie[3] wojsk nieprzyjacielskich. Kiedy bowiem wiek[4] nie pozwalał mu pełnić powinności wojennych, ani pieszo, ani konno, zwrócił całą swą myśl na to, by wystarać się o pieniądze dla państwa, gdyż widział, że państwo ich potrzebuje, jeśli wogóle chce mieć jeszcze jakiegoś sprzymierzeńca. Jeżeli mógł co wydostać, przebywając w domu, to starał się o to i przemyśliwał nad tem, a jeśli wypadło podróżować, nie wahał się, ani też nie wstydził dla pożytku państwa wyruszać z domu w charakterze posła, nie wodza.

Jednakowoż i na stanowisku posła dokazał czynów wielkiego wodza: Mianowicie Autofradates,[5] który oblegał w Assos[6] sprzymierzonego z Lacedemończykami Arjobarzanesa,[7] uciekł

  1. Dawni mieszkańcy Peloponezu, Achajowie, zawojowani przez Dorów, posiadający wolność osobistą; wyraz: niewolnicy oznacza helotów.
  2. Z 700 Spartan padło 400.
  3. W jesieni 369 r.
  4. Liczył zgórą siedmdziesiąt lat.
  5. W 392 r. podzielono satrapję Tysafernesa; Jonję otrzymał Strutas, Lidję Autofradates, Karję rodzimy władca, Hekatomnos z Milasy. W 387 r. satrapą Lidji i miast jońskich został powtórnie Tyrybazos, który był za Cyrusa namiestnikiem Arrnenji Zachodniej, a po śmierci Tysafernesa objął jego stanowisko, gdy kanclerz (chiljarcha) Tytraustes, zarządziwszy co trzeba, powrócił z Lidji na dwór królewski. Autofradates był nadal namiestnikiem Lidji ze stolicą Sardes, ale podlegał Tyrybazosowi. Frygję nad Hellespontem objął po Farnabazosie, odwołanym w łasce i zaszczyconym ręką córki królewskiej, Arjobarzanes.
  6. Miasto w Mizji, w Troadzie, na skale należącej do gór Ida, nad morzem, na północ od wyspy Lesbos.
  7. W 366 r. podniósł Arjobarzanes bunt przeciw sędziwemu Artakserksesowi. Popierały go Ateny, które w 368 r. mianowały Arjobarzanesa «obywatelem ateńskim», i Sparta. Równocześnie Datames zyskał sobie w Kapadocji