Strona:PL Xenophon - Sympozjon oraz wybór z pism.djvu/176

czeństw, przestrzeganie nakazów mądrości było u niego bardziej widoczne w czynach, niż w słowach.
 Najłagodniejszy wobec przyjaciół, był wobec wrogów najstraszniejszy, wobec trudów jak najmniej ustępliwy, z największą ochotą ustępował przyjaciołom, a zawsze zależało mu więcej na pięknych czynach, niż na piękności ciała. W czasie powodzenia umiał być skromnym, ale w niebezpieczeństwach potrafił być śmiałym do zuchwalstwa. Uprzejmość towarzyską okazywał nie dowcipami, lecz swem zachowaniem się, a jego szlachetna duma łączyła się nie z butą, lecz z rozsądkiem — przynajmniej gardził pysznymi, a sam był skromniejszy, niż ci, co zachowywali miarę we wszystkiem. Szczycił się bowiem niepozornym swoim wyglądem, a wspaniałym wyglądem swego wojska, jako też tem, że sam miał bardzo małe potrzeby, a przyjaciołom bardzo wielkie świadczył usługi.
 Prócz tego wszystkiego był przeciwnikiem bardzo ciężkim, ale po zwycięstwie bardzo łaskawym. Trudno go było wrogom oszukać, ale przyjaciołom przekonać bardzo łatwo. Zawsze starał się o zabezpieczenie stanowiska przyjaciół, a o osłabienie nieprzyjaciół.
 Wielbili krewni jego tkliwe przywiązanie, znajomi jego gotowość do usług, nieznającą co to wymówka, wdzięczną jego pamięć ci, którzy mu oddali jakąś przysługę; krzywdzeni mienili go sprzymierzeńcem, a ci, co z nim razem narażali się na niebezpieczeństwa, swoim, po bogach, zbawcą.
 On jedyny, zdaje mi się, z ludzi udowodnił swym przykładem, że starzeje się siła ciała, ale nie starzeje się siła ducha u szlachetnych mężów. Przynajmniej nie wyrzekł się dążenia do wielkiej i pięknej sławy, choć ciało nie mogło dotrzymać sile ducha. Czy dlatego nie wydawała się jego starość silniejszą od każdej młodości? Któż był w sile wieku takim postrachem dla wrogów, jak Agezylaos u schyłku najdłuższego wieku? Z czyjego zgonu ucieszyli się nieprzyjaciele więcej, niż ze zgonu Agezylaosa, choć umarł już w sędziwej starości? Któż potrafił wlać w sprzymierzeńców tyle otuchy, co Agezylaos, choć już stał u ujścia żywota? Za jakim mło-