Strona:PL Xenophon - Sympozjon oraz wybór z pism.djvu/25

Ta strona została przepisana.

z aluzjami do Platona i cytatami z niego. Kończy wszystko mimiczne przedstawienie wesela Bakchusa i Arjadny, niejako hymn na cześć miłości małżeńskiej.
Dawniej sądzono, że to raczej filozof Platon opierał się w przedstawieniu swej uczty na historyku Xenofoncie, który dał sprawozdanie z rzeczywistej biesiady, jaka odbyła się u Kaljasza. Platon miał wziąć od Xenofonta pomysł i pewne motywy, uszlachetnił je, i w ten sposób tłumaczy się wzajemna zależność obu dzieł od siebie. Dziś jednak, kiedy widzimy, że «historyczność» Xenofonta w sokratycznych dialogach nie jest wielka, kiedy pisma jego datujemy na czas późniejszy niż r. 371 (Platona Sympozjon pochodzi z lat 381—378), a spotykamy pewne wspólne zdania, które lepiej się objaśniają jako cytaty z Platona lub aluzje do Platonowych myśli u Xenofonta, niż naodwrót, lub niż cytaty ze wspólnego źródła, albo też i powiedzenia, wskazujące bitwę pod Leuktrami jako wypadek minionej doby, — uznajemy za nieprawdopodobne, by myśliciel-poeta Platon zapożyczał się w swych twórczych pomysłach od Xenofonta, któremu zawsze, lub prawie zawsze, ktoś inny poddawał pomysły.
«Hieron». Xenofont wiele rozmyślał nad organizacją państwa, sztuką rządzenia, wojskowością i t. p. tematami, które na owe czasy były mocno aktualne i wywoływały całą powódź pism i pisemek, dziś niezachowanych. Od upadku potęgi lacedemońskiego państwa, którego ustrój powszechnie był uznany jako najlepszy, kwestja ta stawała się ciekawszą i pilniejszą. Xenofont czytał owe pisma, znał rozprawę wygnanego ze Sparty króla Pauzanjasza, Lizandrowego przeciwnika, czytał broszurkę Tybrona, Lizandrowego zwolennika i byłego wodza w wojnie z perskimi satrapami w 399 r., studjował ogromne dzieło Platona p. t. Rzeczpospolita, i postanowił dać możność rodakom skorzystania z bogatego zasobu swoich doświadczeń. Najlepiejby było, gdyby — w myśl Platona, że filozofowie powinni rządzić światem, — przyjął go na doradcę swego jakiś potężny władca grecki, przy jego ra-