Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/126

Ta strona została przepisana.

piskląt na miesiąc, w którym żuków nie bywa. — I wy też, delfijczycy, nie lekceważcie gniewu skromnej nimfy, nie czyńcie krzywdy temu, który schronił się u niej!
Była to, jednakże, bajka Ezopowa już przedśmiertna: delfijczycy nie usłuchali jego zaklęć i, uprowadziwszy go, strącili go, wedle miejscowego obyczaju, ze skały stromej w przepaść. Ale zbrodnia ta nie uszła im płazem. Wszystkie zdroje i źródliska powysychały, wszystkie drzewa i trawy pożółkły, posucha cały ogarnęła kraj. W popłochu delfijczycy zwrócili się do wyroczni Apollina. Bóg im rzekł, że klęska, która ich spotkała, jest następstwem gniewu nimf, jest karą za znieważenie ich siostry, z której uroczyska porwali blagalnika. Siepacze Ezopa, oprócz poniesionych strat, zmuszeni byli jeszcze ponieść ciężką grzywnę, by odkupić swą bezbożną chciwość.
Opowiadano nawet, że Apollo wskrzesił niewinnie zamordowanego bajkotwórcę. Należy jednak wieść tę pojmować alegorycznie. Znikome szczątki Ezopa pozostały na dnie delfickiej przepaści; ale bajki, które opowiadał ludowi w rozmaitych miastach Grecji i krajów barbarzyńskich, były zebrane przez jego miłośników, aby żyć odtąd nowem, wiecznem życiem. W Atenach szybko stały się one księgą szkolną narówni z Homerem, Hezjodem, Tyrteuszem, Solonem. „Nawet Ezopa nie czytałeś!” — mówiono człowiekowi, chcąc w ten sposób powiedzieć, że jest zupełnie bez wykształcenia. Ale zbiór bajek Ezopa nie pozostał w granicach samej tylko Grecji. Dotarł on i do innych krajów; stał się własnością także nowożytnych narodów. U Rzymian przerobił go Fedrus, we Francji Lafontaine, i tak dalej. U nas, jak wiadomo, przerabiał go Krasicki, a także Mickiewicz. I każda taka przeróbka była wskrzeszeniem prastarego bajarza. Gdy u Krasickiego będziecie czytali o podstępnym lisie, o chciwym wilku, o głupiej i chełpliwej wronie, o krnąbrnych wołach, o żółwiu i myszy, wiedzcie, że macie przed sobą tego samego starego Ezopa, tylko w nową obleczonego szatę, w szatę naszej mowy ojczystej.