Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/182

 Darjusz nie zapomniał o Ateńczykach. Dokonawszy podboju trackiego i macedońskiego pobrzeża, wyprawił w roku 492 silne wojsko i flotę linją brzegową do Grecji. Przytem jednakże flocie wypadało okrążyć trójpalczasty półwysep macedoński, noszący miano Chalcydyki, i nasamprzód górę Atos, groźną swemi burzami. Tu flota uległa rozbiciu śród wzburzonych fal, poczem wojsko wróciło do kraju.
 Ta niepomyślna wyprawa jeszcze silniej rozjątrzyła gniew Darjusza. Nową zbudowawszy flotę, po dwóch latach skierował ją już nie wzdłuż brzegów lądu, ale wprost przez morze do Attyki, pod wodzą Datysa i Artafernesa. Flota przybiła do Maratonu na północnem pobrzeżu. Miasto to wybrane było za radą Hippjasza, który podążył wraz z Persami w nadziei odzyskania władzy w podbitych Atenach: wszak Maraton leżał w granicach «zagórza», starego gniazda potęgi Pizystrata, Omylił się jednak w rachubach: reforma Klistenesa wydala swe owoce; ludność «zagórza», stale stykając się w swych dziesięciu filach z mieszkańcami «równiny» oraz «pobrzeża», oddawna zrosła się z nimi w jednolity lud ateński. Nikt z zagórzan nie przystał do wojsk najeźdźcy. Wkrótce natomiast po ich wylądowaniu wystąpiła przeciw nim ciężko uzbrojona armja ateńska ze swymi dziesięciu «strategami» (t. j. wodzami) na czele. Śród wodzów przewyższał wszystkich doświadczeniem i wpływem Miltjades.
 Siły ateńskie, oczywiście, liczebnością ustępowały perskim, i nawet bardzo; na domiar, Persowie byli łucznikami, gdy tymczasem główną bronią Greków była włócznia, szeroka zaś równina maratońska sprzyjała łucznikom. Zdania strategów się podzieliły: były i takie, które radziły wrócić do Aten i bronić miasta. Ale Miltjades przeparł myśl ataku. Rozumiał doskonale, że w boju ręcznym hoplici ateńscy dadzą sobie radę nawet z górującą liczbą lekko uzbrojonych Persów. Całe pytanie sprowadzało się do tego, czy jego wojsko zdoła przebiec odległość, dzielącą je od Persów, tak szybko, aby nie polec pod strzałami łuczników. Niedarmo jednak Ateńczycy ćwi-