Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/211

dziewcząt z nienawistnymi zalotnikami. Jakto, a prawo schronienia? Otóż, stalo się tak, że synowie Egipta przybyli, oblegli Argos, lud powstał przeciw dawnemu królowi i obrał nowym królem Danaja; ten zaś ostatni, mając na widoku dobro poddanych, zezwolił na: wesele. To właśnie stanowiło porywającą akcję, — owa walka duchowa Danaja-ojca z Danajem-królem. Poeta jej wszakże nie odtworzył; dał do zrozumienia, że walka ta rozegrała się w rozstępie czasu między tragedją pierwszą a drugą; druga zaś, również jak pierwsza, obracając się wokół jednego tylko motywu wesela, także była jedynie kantatą. I, nakoniec, trzecia («Danaidy»): sąd Ianaja nad córką nieposłuszną i uniewinnienie tejże dzięki orędownictwu Afrodyty. Jaki sąd i na czem polegało nieposłuszeństwo dziewczyny? Chodzi o to, że Danaj, wyprawiając córki do Egipcjadów, dał każdej po sztylecie z rozkazem uśmiercenia zalotników; wszystkie ten krwawy rozkaz spelnily, prócz jednej, która się w swoim oblubieńcu zakochała: za to właśnie uległa sądowi. I znów widz dowiaduje się tylko, że walka ta w duszy dziewczęcia rozegrala się w pauzie między tragedjami; pokazany jest tylko sąd. Każda więc tragedja zachowywa charakter kantaty, lecz razem wzięte wszystkie trzy tworzą jednakże tragedję.
 Jest to pierwszy krok na drodze technicznego postępu: niema jeszcze dramatyzmu w tragedjach oddzielnych, ale już istnieje w całkowitej trylogji. Na tem właśnie polegał krok pierwszy. Niebawem przyszły następne.
 Z trylogii «Tebaida» zachowała się tylko tragedja końcowa p. n. «Siedmiu (wodzów) przeciw Tebom»: lecz i treść pierwszych dwóch o tyle jasna jest dla nas, że możemy powziąć wyobrażenie o idei poety w całokształcie utworu. Cała trylogja poświęcona jest losowi Laiosa, Edypa i dzieci Edypowych. W trzech pokoleniach przed nami rozwija się akcja Alastora. Laios, wbrew radzie Apollina, płodzi syna i tem wprowadza Alastora w swój dom. Syn ten, sam o tem nie wiedząc, zabija ojca, żeni się z matką i dochowywa się z nią dwóch synów i dwóch